W poniedziałek został zamknięty ośrodek dla uchodźców w Widnej Górze koło Jarosławia na Podkarpaciu. Mieszkało w nim 350 osób pochodzenia romskiego, które uciekły przed wojną z Ukrainy. Zostały bez dachu nad głową.
Stowarzyszenie "Nigdy Więcej" przeprowadziło badanie na temat mowy nienawiści w internecie wobec uchodźców z Ukrainy. Wyniki zostały przedstawione w opracowaniu "Jak policzyć nienawiść? Hejterzy o Ukraińcach". - Byliśmy zaskoczeni, na jaką skalę może rozpowszechniać się mowa nienawiści - komentuje dr Anna Tatar, współautorka raportu.
- Nie ma lepszego momentu, po wielkiej akcji pomagania ukraińskim uchodźcom, żebyśmy sobie powiedzieli: "Dobra, już nie kłóćmy się o tę Orkiestrę, bo to jest świetna sprawa". Niech zbiera prawica, lewica, starsi, młodsi - tak jak było na początku. Niech zbiera TVN i TVP, "Gazeta Wyborcza" i "Gazeta Polska" - apeluje Konrad Fijołek, prezydent Rzeszowa, Miasta-Ratownika. Zaprasza do licytowania okładki "Wyborczej" na rzecz WOŚP, zapowiada też własną aukcję.
Blisko milion Ukraińców może zimą szukać w Polsce schronienia. Po wybuchu wojny zdaliśmy egzamin, ale mieszkańców Polski i Podkarpacia czeka kolejne wyzwanie. - Stan psychiczny uchodźców jest teraz gorszy. Są mocno straumatyzowani. Często z biedniejszych grup społecznych, które w Ukrainie nie są już w stanie znaleźć schronienia - ocenia Dominika Springer z fundacji HumanDoc.
"Warto pomagać" - chcemy to hasło powtarzać jako udzielający pomocy, a nie tylko z niej korzystający - przekonują podopieczni ośrodka dla uchodźców przy Bednarskiej 11 w Rzeszowie. Stworzyli "Program pomocy mieszkańcom Rzeszowa" i oferują pomoc dla najbardziej potrzebujących. Mogą pomalować płot, wypielić ogródek, zrobić zakupy albo posprzątać.
Znowu zrobiło się głośno o Marii Kurowskiej. Tym razem pochodząca z Jasła posłanka Solidarnej Polski podzieliła się przemyśleniami o pomocy dla przebywających w Polsce Ukraińców. "Social, pierwszeństwo dla Ukraińców w kolejkach do lekarzy, przyjęciu na studia, do szkół, przedszkola... to najprostsza droga do budowania niechęci" - napisała. Jej wpis wywołał oburzenie. Zareagował nawet poseł PiS.
Chciałbym wierzyć, że wulgarne potraktowanie Ukrainki w Budomierzu było wyjątkiem. Z poszczególnych przejść dochodzą jednak niepokojące sygnały, że pogranicznicy wracają powoli do przedwojennych standardów zachowania. Wracają wyższościowy ton i pogardliwe traktowanie.
Urząd Miasta Rzeszowa zmienia lokalizację punktu nadawania numerów PESEL dla uchodźców z Ukrainy. Od 1 lipca, czyli od najbliższego piątku, będzie działał w budynku UM przy ul. Okrzei 1.
Po pandemii i przymusowej izolacji uczniów, czterech miesiącach wojny i problemach uchodźczych, z którymi musiały się zmierzyć także szkoły - właśnie zakończył się rok szkolny 2021/2022. Jak poradziła sobie w nim Szkoła Podstawowa nr 18 w Rzeszowie, największa podstawówka w mieście?
Koniec roku szkolnego oznacza klasyfikację uczniów, również tych z Ukrainy. Ale jak ocenić młodzież, dla której barierą jest znajomość języka polskiego? Na to pytanie musieli sobie odpowiedzieć nauczyciele w całej Polsce. - Już sama postawa ucznia, którzy robi wszystko, żeby sprostać wymaganiom, daje mu ocenę pozytywną - mówi Bożena Zięba, dyrektor SP nr 25 w Rzeszowie.
Rektor Uniwersytetu Rzeszowskiego zdecydował o skierowaniu do prokuratury w Przemyślu zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez Andrzeja Zapałowskiego, profesora UR. Chodzi o pochwalanie i nawoływanie do popełnienia przestępstwa oraz nawoływaniu do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych.
Poseł Marek Rząsa złożył u prof. Sylwestra Czopka, rektora Uniwersytetu Rzeszowskiego, petycję w sprawie Andrzeja Zapałowskiego, prof. UR. Jej sygnatariusze domagają się ukarania Andrzeja Zapałowskiego za jego pogardliwe wpisy nt. Ukraińców, popieranie prawicowych bojówek atakujących uchodźców oraz wprowadzanie zamętu i poczucia zagrożenia wśród mieszkańców Przemyśla.
Po 1,5 miesiąca czekają w Polsce na wizę do Wielkiej Brytanii uchodźcy z Ukrainy. - Bywa, że mama dostaje wcześniej, ale nie ma wizy dla dziecka, więc i tak nigdzie nie może jechać - opowiada Anna Mendrala, wolontariuszka z Rzeszowa pomagająca uchodźcom z Ukrainy.
Na zlecenie Unii Metropolii Polskich wykonano badanie, które miało pokazać, ilu uchodźców z Ukrainy mieszkało w marcu w 12 obszarach metropolitalnych. Co z niego wynika? Liczba mieszkańców w samym tylko Rzeszowie w marcu mogła wzrosnąć o ponad 100 tysięcy, czyli aż o 30 proc.
40 zł dziennie na każdego uchodźcę - to pomoc zapowiedziana przez rząd dla osób, które zdecydowały się gościć u siebie tych, którzy uciekli z Ukrainy. Ponad dwa miesiące od wybuchu wojny, w poniedziałek 25 kwietnia, Rzeszów przelał pomoc po raz pierwszy.
- Każdego dnia mam po kilkadziesiąt telefonów od Ukraińców, którzy chcą wynająć mieszkanie. Ci, którzy przyjeżdżali w pierwszych dniach wojny, szukali mieszkania na miesiąc-dwa. Teraz niektórzy mówią, że na pół roku-rok. Wygląda na to, że oswajają się z myślą, że będą tu musieli zostać dłużej. Ale i tak nie mam im nic do zaproponowania - mówi Urszula Gębska, właścicielka biura nieruchomości z Rzeszowie.
W Przemyślu powstała kuchnia, która karmi codziennie tysiące uchodźców. Pracują w niej wolontariusze z całego świata. Mają różne zawody, ale tu obierają ziemniaki, kroją kapustę, robią tysiące kanapek. World Central Kitchen wymyślił amerykański restaurator José Andrés. Jego restauracje mają gwiazdki Michelin, a on był nominowany do pokojowej nagrody Nobla.
W sobotę Ukraińcy, którzy uciekli do nas przed wojną, organizują sprzątanie polskich miast. W ten sposób chcą podziękować Polakom za pomoc. Akcja odbędzie się po raz pierwszy w Rzeszowie.
Cindy McCain, ambasador USA przy programie żywnościowym ONZ oraz Mark Brzeziński, ambasador USA w Polsce odwiedzili w środę Podkarpackie. Wizyta miała związek z kryzysem uchodźczym w związku z wojną w Ukrainie.
26 karetek wzięło udział w transporcie niepełnosprawnych dzieci z Krzywego Rogu z obwodu dniepropietrowskiego w Ukrainie. Dzieci przyjechały do Przemyśla pociągiem i pojechały do Stalowej Woli.
Organizacje, które chcą ewakuować zwierzęta z ogarniętej wojną Ukrainy, mają z tym problem. - W niedzielę pojechałyśmy z koleżanką na Ukrainę po zwierzęta. Czekałyśmy na granicy od godz. 11 do 24 i tylko cudem udało się nam wjechać do Polski. Obok w samochodzie wyło 40 psów. Od wielu godzin były zamknięte w aucie, nie można było ich wypuścić. Samochód, w którym były zamknięte, nie mógł wjechać do Polski - mówi pani Anna, wolontariuszka jednej z wadowickich fundacji.
- Myślałam, że za kilkanaście dni wrócimy. W pracy wzięłam dwa tygodnie urlopu. Powiedziałam kolegom: "Niech będzie, że spanikowałam" - mówi Kateryna Stastenko. Setka uchodźców od blisko miesiąca mieszka w bursie.
Przemyśl ogranicza miejsca noclegowe dla uchodźców z Ukrainy w swoich szkołach. Mniej uchodźców przekracza granicę i nie potrzeba już tak wielu miejsc noclegowych.
Pierwsza taka przychodnia, w której lekarze z Ukrainy leczą uchodźców z tego kraju, powstała w Rzeszowie przy ul. Podkarpackiej 1. Tu pacjenci bez bariery językowej mogą skonsultować się z lekarzem.
Centrum Medyczne Medyk w Rzeszowie uruchomiło przychodnię, w której pracuje już 12 lekarzy z Ukrainy. Oficjalne otwarcie odbędzie się w środę. Tu na pomoc mogą liczyć uchodźcy z Ukrainy. Według bardzo wstępnych szacunków jest ich w Rzeszowie ok. 15 tys.
W tym i w ubiegłym roku w Ukrainie potwierdzone zostały przypadki zachorowań na polio, groźną chorobę zakaźną. - Obecny kryzys w Ukrainie zwiększa ryzyko krajowego i międzynarodowego rozprzestrzeniania się wirusa - ostrzega Tarik Jašarević, rzecznik WHO. - Niech to zmobilizuje tych, którzy zastanawiają się czy szczepić dzieci, czy nie - mówi Jolanta Kluz-Zawadzka, wojewódzka konsultantka w dziedzinie epidemiologii na Podkarpaciu.
- Mnie się żona przyśniła i kazała tu przyjechać. Ja pochodzę z Białostocczyzny, ale żona pochodziła spod Lwowa. Ze swoją rodziną też uciekała z jedną walizką - mówi 86-letni pan Ryszard z Opola, którzy przyjechał pociągiem do Przemyśla i szuka Ukrainki z dzieckiem. Jest gotowy za opiekę oddać jej swój dom.
- Miałem na poniedziałek zamówiony autobus, którym rodziny naszych pracowników Ukraińców miały wyjechać na Ukrainę, żeby zaraz wrócić z powrotem przez granicę polsko-ukraińską - mówi Przemysław Lis, przewodniczący regionu śląskiego Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Transportu Drogowego. To dlatego, że Ukraińcy, którzy przyjechali do Polski przez inne kraje, nie mają statusu uchodźcy i nie obejmuje ich specustawa. To ma się zmienić.
Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie organizuje bezpłatne lekcje języka polskiego dla dorosłych, dzieci i młodzieży z Ukrainy, które finansuje z własnych środków. Teraz ofertę zamierza rozszerzyć o bezpłatny kurs języka polskiego dla uchodźców z Ukrainy, który będzie organizowany we współpracy z Wojewódzkim Urzędem Pracy w Rzeszowie.
Policjant zainteresował się zagubioną kobietą przy granicy. Okazało się, że czeka na córki, które miały przyjechać z Ukrainy. Wiedziała tylko, że są w niebieskim autokarze. Znalazł je, a gdy dzieci już przytulały mamę, wokół rozległy się oklaski. Policjanci opowiadają, że widok tysięcy kobiet z dziećmi idących przez granicę zostanie z nimi na zawsze.
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Rzeszowie oferuje książki w języku ukraińskim dla dzieci i dorosłych. Biblioteka w Krośnie organizuje zbiórkę książek dla dzieci z Ukrainy. Przygotowała również różne zajęcia dla dzieci i młodzieży.
W środę, 16 marca, w Rzeszowie zostanie uruchomiony specjalny punkt, w którym uchodźcy z ogarniętej wojną Ukrainy będą mogli otrzymać numer PESEL, utworzyć profil zaufany czy się zameldować. Punkt powstaje przy ul. Langiewicza 15 w Rzeszowie.
Na połowę marca zaplanowane zostało rozpoczęcie pierwszego etapu budowy Rzeszowskiego Centrum Komunikacyjnego. Czy w związku z wojną na Ukrainie i setkami uchodźców, którzy każdego dnia przejeżdżają przez Rzeszów albo oczekują na dworcu na dalsze połączenia, te plany nie powinny zostać zmienione?
Okrywają się kocami, chowają się w ciepłych miejscach, ale nie narzekają - zimno to dla wielu osób na granicy najmniejszy z problemów, które ich dziś dotykają.
Ludzie chcą działać, urzędnik im tego zakazuje. Chodzi o pieniądze? Według niosących pomoc uchodźcom mieszkańców przygranicznych wiosek raczej o to, kto się podpisze pod działalnością pomocową. W urzędach uspokajają: "Chodzi tylko o koordynację działań".
Wasyłyna Wasyłyszyn pracowała we Lwowie w branży IT. - To był dobre życie. Teraz nie wiem, co będzie dalej, w Polsce - mówi. Ale jej pierwszą myślą po przekroczeniu granicy było: "Wreszcie!".
Dziennikarze "Wyborczej" przekonali się na własnej skórze, jak wygląda w tej chwili przekraczanie polsko-ukraińskiej granicy na piechotę. Wybrali najbardziej zatłoczone przejście Krakowiec-Korczowa, przez które od 24 lutego do poranka 10 marca przeszło 65 tys. osób.
Ministrowie spraw wewnętrznych Polski, Niemiec i Francji zadeklarowali w czwartek na przejściu granicznym w Korczowej współpracę na rzecz pomocy osobom uciekającym z Ukrainy.
Oprócz petycji, pod którą podpisało się już ponad 300 osób, w tym Agnieszka Holland czy Jacek Żakowski, także poseł Marek Rząsa z Przemyśla zwrócił się do rektora Uniwersytetu Rzeszowskiego o natychmiastowe usunięcie Andrzeja Zapałowskiego. Jego zdaniem działania Zapałowskiego wpisały się w "skoordynowaną akcję rosyjskich trolli rozsiewających fałszywe informacje, mające wywołać agresję wobec uchodźców".
Uchodźczynie są zmęczone i zziębnięte - jak na złość im bliżej wiosny, w Bieszczadach robi się coraz zimniej. Ktoś postawił koksowniki, wokół nich gromadzą się ludzie. Ogrzewają ręce i stopy. - Właśnie owijałem jakąś dziewczynę folią termiczną, bo się cała trzęsła - opowiada strażak z Torunia.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)