Jestem rzeszowianką, historię niektórych hoteli znam, o innych słyszałam tylko anegdoty. W żadnym dotąd nie mieszkałam, bo i po co? Na imprezach sylwestrowych czy bankietach w takich miejscach nie bywam, nie miałam też nigdy sytuacji awaryjnej, która popchnęłaby mnie do zamieszkania przez kilka choćby dni w hotelu. Nie wiem więc, jak wyglądają tam pokoje, ani korytarze.

W budynek hotelu Polonia najczęściej wpatrywałam się czekając przed dworcem na pociąg, potem już na komunikację autobusową zastępującą mi kolej. Kiedy byłam młodsza wyobrażałam sobie, że oprócz zwykłych turystów, wynajmują tam pokoje ludzie, którzy uciekli z domów w innych częściach Polski. Hotel jest blisko dworca PKP i PKS. To naturalne więc, że uciekinier z moich wyobrażeń zakotwicza się właśnie w takim miejscu.

O hotelu Polonia przypomniano sobie na chwilę dwa lata temu, kiedy w telewizji emitowany był serial o Annie German, która w 1962 roku tam mieszkała.

Oczywiście budynek hotelu znajdował się w innym niż dzisiaj miejscu, bo przy ul. Asnyka. Ale o tym potem.

Z Encyklopedii Rzeszowa [wydanie z 2011 r.] można się dowiedzieć, że jeszcze na przełomie XV i XVI wieku w Rzeszowie funkcjonowały tzw. domy zajezdne, które zapewniały nocleg, posiłek oraz stajnię i paszę dla konia. Nazwa "hotel" pojawiła się w połowie XIX wieku "co wiązało się, z jednoczesnym podniesieniem poziomu świadczonych usług (np. 1-osobowe pokoje, łazienka, restauracja, służba, potem także elektryczność)" - czytamy.

Pierwsze hotele powstały pod koniec XIX w. i były to m.in.: "Krakowski" na Nowym Mieście, "Bristol" przy ul. Kolejowej i "Imperial" przy pl. Kilińskiego.

Z encyklopedii dowiadujemy się także, że najniższy standard świadczył wówczas hotel "Luftmaszyna" Ozajasza Finka znajdującego się na rogu ulic Farnej i Różanej.

Przed wybuchem I wojny światowej powstało kilka nowych hoteli, jak: "Metropol" i "Berger" przy ul. Kolejowej, "Centralny", "Getzler" i "Geiger" przy ul. Grottgera.

Większość hoteli znajdowała się w pobliżu dworca kolejowego.

Pierwszy hotel o nazwie "Polonia" pojawia się w okresie międzywojennym. Stał przy ul. Kolejowej i należał do Zachara Riegelhaupta [zdj. u góry]

Narodowe Archiwum Cyfrowe

[Na zdj. portier hotelu Polonia przed dworcem w Rzeszowie]

Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej popularność hoteli nieco spadła: "wpływ na to miał wielki kryzys gospodarczy na pocz. lat 30. - w 1933 liczba gości w rzeszowskich hotelach spadła o 53 proc. w porównaniu z 1929 r." - czytamy w encyklopedii.

[Na zdj. Hotel "Reichshof" - widok zewnętrzny - 1940 r.]

Z kolei w okresie II wojny światowej wszystkie hotele w Rzeszowie znajdują się pod nadzorem niemieckim. Większość  zostaje przez Niemców zlikwidowana, w tym zapewne hotel "Polonia"  przy Kolejowej.

W tym czasie w Rzeszowie pojawia się hotel "Reichshof" w budynku przy ul. Asnyka, w którym właśnie potem będzie działał hotel Polonia.

Tak dziś wygląda budynek

[Na zdj. Hotel "Reichshof" - widok zewnętrzny - 1940 r.]

Znalazłam w internecie blog prowadzony przez niejakiego "maritena", w którym jest wpis zatytułowany "Przedwojenny modernizm w Rzeszowie - hotel barona Roppa".

Dowiadujemy się, że przy ul. Asnyka w kamienicy, gdzie podczas II wojny światowej znajdował się hotel "Reichshof" miał funkcjonować "Hotel barona Roppa".

Kim był baron? Jak ustalił bloger: "chodzi prawdopodobnie o Stefana de Roppa, potomka ziemiańskiej rodziny pochodzącej z Inflant. Był to człowiek wszechstronnie wykształcony, bywały w świecie, posiadający rozległe kontakty w sferach arystokratycznych, gospodarczych, naukowych i rządowych. Zanim osiadł w Poznaniu, ukończył studia inżynierskie w Anglii, studiował także w Belgii na wydziale matematyczno fizycznym i na wydziale prawa, a także psychologię i prawo administracyjne w południowoafrykańskim Johannesburgu. Pracował m. in. w afrykańskich kopalniach, amerykańskich bankach, wykładał na uczelniach. Można rzec: światowiec pełną gębą! W stolicy Wielkopolski, pełnił od 1926 r. funkcję dyrektora Międzynarodowych Targów Poznańskich" - czytamy wpis na stronie mariten.blog.onet.pl [TUTAJ]

Narodowe Archiwum Cyfrowe

[Na zdj. Hotel "Reichshof" - fragment wnętrza. Widoczna sala ze stolikami. Na ścianie portret Adolfa Hitlera - 1940 r.]

Bloger twierdzi, że do budowy hotelu w Rzeszowie skłoniły barona perspektywy rozwoju naszego miasta. Jak trafnie podkreślił "mariten" powstało tutaj przedsiębiorstwo PZL w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego zajmujące się m.in. produkcją silników lotniczych, inwestował tu również "Cegielski" z Poznania.

"Baron de Ropp nie pomylił się, Rzeszów w kolejnych dziesięcioleciach wspaniale się rozwinął, a nowy hotel, w doskonałej lokalizacji, między dworcem kolejowym a centrum miasta, przynosiłby z pewnością spore zyski. Niestety, wszystkie te plany i zamierzenia zostały przerwane wybuchem wojny. We wrześniu 1939 r. baron de Ropp przebywał w Nowym Jorku, gdzie był komisarzem polskiej ekspozycji na Wystawie Światowej. Do Polski już nie powrócił, w okresie powojennym pracował jako wykładowca w założonym przez jezuitów w 1946 r. Le Moyne College" - czytamy we wpisie "maritena".

Narodowe Archiwum Cyfrowe

[Na zdj. widok jednego z pomieszczeń w hotelu "Reichshof" w Rzeszowie - 1940 r.]

Tymczasem planowany i niewyposażony jeszcze budynek przy ul. Asnyka został przejęty przez Niemców.

[Na zdj. widok pokoju w hotelu "Reichshof" w Rzeszowie - 1940 r.]

"Tuż przed wojną, przy ulicy Asnyka, zbudowano nowoczesny hotel, którego jeszcze nie zdążono urządzić. Urządzili go dopiero Niemcy meblami "pożyczonymi" od Żydów, od nich również wziętą pościelą. Naturalnie, że hotel ten nie miał jeszcze nazwy. Jakie było moje zdziwienie, kiedy przechodząc kiedyś koło hotelu zobaczyłem na nim ogromny, czarny napis REICHSHOF" - czytamy w książce Bogusława Kotuli "Gdy Rzeszów był Reichshofem", w której cytuje pamiętniki swojego ojca Franciszka Kotuli.

Narodowe Archiwum Cyfrowe

[Na zdj. lampka ścienna w jednym z pomieszczeń w hotelu "Reichshof" - 1940 r.]

Narodowe Archiwum Cyfrowe

[Na zdj. kafel ścienny w hotelu przedstawiający mężczyznę podczas spożywania posiłku - 1943 r.]

Narodowe Archiwum Cyfrowe

[Na zdj. kafel ścienny przedstawiający żołnierza z karabinem w ręku - 1943 r.]

Narodowe Archiwum Cyfrowe

[Na zdj. kafel ścienny przedstawiający maszerującego żołnierza - 1943 r.]

Narodowe Archiwum Cyfrowe

[Na zdj. kafel ścienny przedstawiający mężczyznę podczas snu - 1943 r.]

[Na zdj. hotel Polonia przy ul. Asnyka] Tu Anna German mieszkała podczas swojego pobytu w Rzeszowie.

Na zdj. budynek dzisiaj

Podążając dalej za encyklopedią dowiadujemy się, że w 1950 roku rzeszowskie hotele zostały przejęte przez Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej.

ZDZISŁAW POSTĘPSKI to zdjęcie pochodzi z Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa

"W latach 60. XX w. w mieście dotkliwie odczuwano brak odpowiedniej bazy hoteli, co pogłębiały przedłużające się na początku dekady remonty budynków hotelowych. W tym okresie w mieście działały tylko 3 niewielkie hotele - Główny (ul. Grottgera 16), Polonia (ul. Asnyka 20) i Mały (pl. Kilińskiego 6)" - czytamy w Encyklopedii Rzeszowa.

ZDZISŁAW POSTĘPSKIto zdjęcie pochodzi z Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa

- Lata świetności hotelu Polonia to lata 70' i 80'. Wówczas działał przy hotelu "Bar Turystyczny", który fantastycznie funkcjonował. Wcześniej znajdowała się tam "Restauracja pod lustrami" - mówi Teresa Tarnowska, która od lutego 2013 roku jest prezesem rzeszowskiego Hotelu Polonia.

ZDZISŁAW POSTĘPSKI - to zdjęcie pochodzi z Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa

Na zdjęciach widok na "Bar Turystyczny". W 1975-80 r. "Polonia" przeniesiony zostaje na ul. Grottgera. Przy ul. Asnyka zostaje administracja i księgowość oraz kilka pokoi do wynajęcia. Hotel w tym czasie należy do Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Turystycznego Resovia-Tourist.

- W okresie prywatyzacji WPT w latach 1992-1993 obiekt znajdujący się przy ul. Asnyka, gdzie wcześniej był hotel, przekazaliśmy ich poznańskim właścicielom, bo to uniemożliwiało nam proces prywatyzacji. Musieliśmy uregulować stan prawny budynku - mówi Teresa Tarnowska, prezes "Polonii".

W 1972 roku otwarty zostaje Hotel Rzeszów. Wybudowany m.in. dlatego, że w naszym  mieście miał się odbyć XII etap XXV Międzynarodowego Kolarskiego Wyścigu Pokoju. Było to dokładnie 18 maja 1972 r.

W programie rzeszowskiego etapu wyścigu pokoju możemy przeczytać m.in., o imprezach towarzyszących wyścigowi.

Na stadionie ZKS "Stal" Rzeszów miały się odbyć wówczas m.in.: skoki spadochronowe, mecz piłkarski pomiędzy "Stalą" Rzeszów a "ŁKS" Łódź o mistrzostwo ekstraklasy, wyścig  australijski, pokaz gimnastyki akrobatycznej czy nocny wyścig uliczny.

Co ciekawe z programu możemy się również dowiedzieć, jakie wówczas dostępne były zarówno dla turystów jak i mieszkańców Bary Mleczne - "Centralny" (3 Maja), "Dworcowy" (pl. Kilińskiego) i "Parkowy" (ul. Dąbrowskiego) oraz kina: Apollo i Zorza przy ul. 3 Maja, Mewa (ul. Dąbrowskiego), Przodownik (ul. Pstrowskiego), Goplana (ul. Staromiejska), WDK (ul. Okrzei) i Żaczek (ul. Towarnickiego).

ZDZISŁAW POSTĘPSKI to zdjęcie pochodzi z Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa

Tu jeszcze widok na "Bar Turystyczny"

- Hotel Polonia to hotel miejski. Był pierwszym hotelem w Rzeszowie. Świadczył szerszą gamę usług. Niegdyś był dwupiętrowy. Znajdowała się tam "Restauracja pod lustrami", z pięknym wejściem. Wówczas nie było jeszcze tej przybudówki z przodu, w której później znajdował się np. "Bar Piwny" - mówi Janusz Żuczek, prezes Zarządu Spółki Hotele Prezydenckie. Od 1989 do 2000 r. był dyrektorem hotelu Polonia, a od 2013 r. pełni funkcję członka zarządu.

- Gastronomia też była wtedy istotnym elementem w całej działalności hotelu. Wtedy nie było zbyt wiele zakładów gastronomicznych, dlatego restauracja cieszyła się dużym powodzeniem.

Pracował w niej pan Hapajło, jeden z czterech najlepszych szefów kuchni w Rzeszowie. Oprócz niego byli jeszcze panowie Winiarski, Szpunar i Wesołowski. To oni rządzili rzeszowską gastronomią - dodaje Żuczek.

ZDZISŁAW POSTĘPSKI - to zdjęcie pochodzi z Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa

- Pamiętam ten hotel z lat 1964 r. wtedy zdawałem tam egzamin. Zrobiłem roladę z gęsi. Od 52 lat jestem związany z hotelarstwem w Rzeszowie. Hotel zatrudniał wówczas wybitnych kelnerów, którzy pracowali na statkach, a restauracja "Pod lustrami" specjalizowała się w kuchni polskiej. To było bardzo ekskluzywne miejsce. Każdy kto miał dziewczynę, zamiast do parku zabierał ją do lokalu. Odbywały się tam też dancingi - dodaje.

W restauracji można było wypić drogie i dobre trunki. Taki wysokogatunkowy koniak potrafił kosztować 600 zł. Oczywiście był dostępny dla wybranych.

- W latach 70. hotel przerobiono na hotel Studencki, zaś restaurację w tani bar szybkiej obsługi. Spowodowane to było tym, że wybudowano hotel Rzeszów, gdzie było więcej pokoi. Po akademiku, przez krótki czas funkcjonował tam Dom dla pielęgniarek.

W 1974 r. na bazie hotelu Rzeszów powołano do życia Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Turystyczne Resovia-Tourist, w skład którego wchodził również hotel Polonia i inne obiekty z województwa, wtedy rzeszowskiego.

W 1978 r. rozbudowano hotel o jedno piętro i uruchomiono na parterze obok baru szybkiej obsługi "Bar Piwny", którzy cieszył się dużym powodzeniem. Oprócz niego przy ul. Dąbrowskiego był punkt "Zielona Budka" oblegany przez smakoszy piwa - wspomina Żuczek.

Janusz Żuczek w 1989 r. został dyrektorem WPT Resovia-Tourist. - Zlikwidowaliśmy wtedy bar w Polonii ze względów etycznych - dodaje.

W hotelu Polonia niegdyś było 85 miejsc noclegowych w pokojach 1-, 2-, i wieloosobowych.

Wszystkie pokoje wyposażone były w radia i telefony oraz TV SAT.

Do dyspozycji gości był klub VIDEO z barkiem i małą gastronomią.

W miejscu, gdzie niegdyś znajdował się barek, dziś jest sala konferencyjna

Teresa Tarnowska jest prezesem rzeszowskiego hotelu Polonia od lutego 2013 roku.

Recepcja kiedyś, recepcja dziś

- Od 1987 r. jestem związana z rzeszowskim hotelarstwem. Najpierw pracowałam w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Turystycznym, które zarządzało kilkoma hotelami, w tym Hotelem Rzeszów, Polonia, Zajazdem Dąbrówki, hotelem w Łańcucie, Mielcu i innymi obiektami poza Rzeszowem.

Siedziba WPT znajdowała się właśnie w starym obiekcie przy ul. Asnyka, gdzie wcześniej był hotel Polonia. Tam była administracja i księgowość. Wówczas dyrektorem Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Turystycznego był pan Kazimierz Dobosz, a później Janusz Żuczek.

W 1993 roku nastąpiła prywatyzacja WPT poprzez sprzedaż części majątku tj. Hotelu Rzeszów, a na bazie hotelu Polonia utworzono spółkę pracowniczą. Państwo preferowało wtedy taki kierunek prywatyzacji. Hotel Rzeszów został sprzedany prywatnej spółce Budimex S.A. Byliśmy wtedy   pierwszym przedsiębiorstwem hotelarskim sprywatyzowanym taką ścieżką. Przedsiębiorstwem zarządzał wtedy Janusz Żuczek, ja byłam zastępcą prezesa ds. ekonomicznych - przypomina Teresa Tarnowska.

Na zdj. wnętrza hotelu Polonia

- Hotel Polonia to jeden z najstarszych hoteli w Rzeszowie w okresie powojennym. W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych stanowił główną bazę noclegową dla Rzeszowa - dodaje Tarnowska.

- Wszyscy artyści odwiedzający Rzeszów mieszkali w Hotelu Polonia, bo nie było innego miejsca. Kiedy byłem dyrektorem WPT wtedy nie było jeszcze powszechnie rozwiniętej turystyki zagranicznej. Taka była turystyka, jakie możliwości migracyjne. Ale mieliśmy w "Polonii" gości z Kanady i Ameryki, którzy kooperowali z WSK Rzeszów w zakresie przemysłu lotniczego - zauważa Żuczek.

- Teraz w hotelu dostępnych jest 37 pokoi z łazienkami. Kiedy zostałam w 2013 roku prezesem hotelu  zaczęłam od poprawy jakości standardu pokoi, bo to jednak najważniejsza sprawa dla gości. W planach jest jeszcze odnowa korytarzy, recepcji i elewacji budynku.

Oczywiście remont będzie przebiegał stopniowo. Nie możemy gościom hotelowym przeszkadzać, dlatego to długotrwały proces - dodaje prezes "Polonii".

Hotel Polonia, ze względu na swoje położenie, zawsze cieszył się dużym powodzeniem gości przyjeżdżających do Rzeszowa i tak jest obecnie. - Mieszkają u nas goście z Włoch, Niemiec, Anglii, Portugalii czy Ukrainy. W zeszłym roku gościliśmy turystów z USA, Chin, Izraela, Japonii, Egiptu,  Kanady. Większość, to jednak goście z Polski - zauważa Tarnowska.

Hotel Polonia ma dwie gwiazdki. - Obecnie w Rzeszowie jest duża konkurencja, ale nie narzekam na brak gości. Oczywiście życzyłabym sobie, żeby było ich dużo więcej, tak jak było to niegdyś.

W okresach, kiedy odbywają się w Rzeszowie  sympozja, targi, imprezy sportowe, hotel obłożony jest w stu procentach. Mamy bardzo dobrą lokalizację, bo znajdujemy się blisko dworca i centrum. Szkoda tylko, że takie wydarzenia nie odbywają się częściej w Rzeszowie - dodaje.

W tej chwili przy hotelu działa również restauracja, która dzieli powierzchnię z apteką.

A tak będzie po remoncie wyglądał Hotel Polonia

Michał Karol

- Dobrze byłoby, żeby dworzec jeszcze bardziej wypiękniał, podobno pan prezydent ma takie plany. To centrum Rzeszowa, więc warto byłoby zainwestować. Czekamy też na dzień, kiedy zacznie dojeżdżać do nas Pendolino - mówi prezes "Polonii".

- Obecne hotelarstwo nie ma nic wspólnego z prawdziwym hotelarstwem. Obiekty budowane są przez ludzi przypadkowych, którzy mają pieniądze. A w hotelarstwie liczy się wiedza, umiejętności, doświadczenie i znajomość zagadnień. W hotelu człowiek ma się czuć jak w domu - dodaje Żuczek.

Zdjęcia Zdzisława Postępskiego udostępnione zostały dzięki uprzejmości Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa.