Medycyna w Rzeszowie. Sprawdź, kto tu będzie wykładał

Pochodzi z Krakowa, ale ostatnie 13 lat spędził w Szwecji. Pracował jako ordynator w Centrum Hematologicznym Karolinska w Szpitalu Uniwersyteckim Karolinska Huddinge w Sztokholmie. Karolinska to jeden z największych ośrodków badawczych w dziedzinie nauk biomedycznych w Szwecji, który przyznaje Nagrodę Nobla z medycyny i fizjologii.

Droga zawodowa prof. Machaczki do tego jednego z najważniejszych na świecie ośrodków medycznych wiodła przez Wydział Lekarski Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie w 1993 roku uzyskał dyplom lekarza medycyny. Później pracował w krakowskich szpitalach.

W latach 1996-2001 pracował także w Katedrze i Klinice Hematologii Collegium Medicum UJ, jeżdżąc w tym czasie na staże do prestiżowego Fred Hutchinson Cancer Research Center w Seattle w Stanach Zjednoczonych oraz do Kliniki Hematologii Uniwersytetu w Salamance w Hiszpanii.

Po zamknięciu rozdziału krakowskiego przeprowadził się do Szwecji. Tam kolejno pracował w Klinice Medycznej Szpitala Kullbergska w Katrineholm, później w Oddziale Hematologicznym Kliniki Medycznej Szpitala w Varberg, a osiem lat temu trafił do Centrum Hematologicznego Karolinska.

Zainteresowania prof. Machaczki to przede wszystkim onkohematologia - nowotworowe choroby krwi i szpiku kostnego, przeszczepianie macierzystych komórek hematopoetycznych (tzw. przeszczepy szpiku kostnego), a także choroby rzadkie u dorosłych: limfohistiocytoza hemofagocytarna (HLH) i choroba Gauchera.

Lata sukcesów zawodowych łączą się z intensywną pracą naukową: prof. Machaczka jest autorem ponad 120 publikacji, w tym ponad 70 pełnotekstowych artykułów naukowych w recenzowanych czasopismach specjalistycznych.

Decyzję o związaniu się zawodowo z Rzeszowem podjął trzy lata temu. - Dowiedziałem się, że w Polsce na wielu uczelniach powstają kierunki lekarskie. Znalazłem w internecie kontakt do prof. Sneli [prof. Sławomir Snela, pełnomocnik rektora UR ds. tworzenia kierunku lekarskiego - przyp. red.) i rozpocząłem współpracę z Wydziałem Medycznym UR, początkowo na pół etatu, od zeszłego roku na pełny etat, a teraz od października przeprowadzam się już całkowicie do Rzeszowa - mówi prof. Machaczka. I dodaje: - Zależało mi na powrocie do kraju, na tym, by doświadczenie kliniczne, naukowe i organizacyjne nabyte w Szwecji przenieść i spożytkować w Polsce.

Ale precyzuje: - Nie zamierzam bezkrytycznie przenosić modeli tam funkcjonujących, bo każdy kraj ma swoją specyfikę. Chcę na bazie tu istniejącego systemu wprowadzać modyfikacje i udoskonalenia organizacyjne, a także optymalne metody leczenia. Zależy mi na budowie i rozwoju prężnego hematologicznego ośrodka akademickiego, natomiast w zakresie leczenia szczególnie zależy mi na zmianie podejścia do pacjenta, na relacjach lekarz - pacjent, lekarz - lekarz, czy lekarz - pielęgniarka, bo w zespołach leczniczych najważniejsze są relacje międzyludzkie. Te w Szwecji są oparte na zasadzie otwartości, transparentności i wzajemnym zaufaniu. To buduje atmosferę, łatwiej wówczas każdemu pracować i organizować trudną i wymagającą pracę kliniki.

Ambicją profesora, podobnie jak władz uczelni i wydziału, na którym pracuje, jest utrzymywanie kontaktów naukowych. - Chciałbym być drogą na skróty do współpracy naukowej z Instytutem Karolinska, zwłaszcza że medycyna w tej szacownej instytucji znajduje się na bardzo wysokim poziomie. Karolinska zajmuje czwarte miejsce wśród europejskich uczelni medycznych, tuż za Oxfordem, ale przed Cambridge. Najzdolniejszym młodym ludziom będą podpowiadał możliwości kształcenia się tam - zapowiada prof. Machaczka.

Prof. Machaczka poza medycyną interesuje się także historią Polski i Europy, geografią i podróżami. Jest także kibicem jednej z krakowskich drużyn piłki nożnej.

Pracuje na oddziale neurologicznym Klinicznego Szpitala Wojewódzkiego nr 2 w Rzeszowie. - Zdecydowałam się przenieść, bo tworzy się tutaj nowa jakość i uznałam, że obecnie to miejsce zapewni większe możliwości rozwoju zawodowego. To także duże wyzwanie organizacyjne - wyjaśnia powody, dla których podjęła decyzję o pracy w Rzeszowie prof. Halina Bartosik-Psujek.

Nie pochodzi z samego Podkarpacia, jak wielu profesorów, którzy zdecydowali się na powrót w rodzinne strony. - Ale z Tarnogrodu, leżącego na pograniczu Lubelszczyzny i Podkarpacia, z którego bliżej do Rzeszowa niż do Lublina - wyjaśnia.

Prof. Bartosik-Psujek z wyróżnieniem ukończyła Akademię Medyczną w Lublinie, a następnie pracowała w Klinice Neurologii macierzystej uczelni. Tam pięła się po kolejnych stopniach kariery naukowej, zdobywając pierwszy i drugi stopień specjalizacji z neurologii oraz kolejne stopnie naukowe. W 2011 roku uzyskała tytuł profesora nauk medycznych. Szkolenia zawodowe i naukowe odbyła w Klinice Neurologii w Grazu w Austrii oraz na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku.

Specjalizuje się w neuroimmunologii, głównie w leczeniu stwardnienia rozsianego. Ponadto w sferze jej zainteresowań są problemy związane z diagnostyką i terapią chorób naczyniowych mózgu i chorób neurozwyrodnieniowych, takich jak choroba Alzheimera czy Parkinsona. Ponieważ głównym kierunkiem jej zainteresowań klinicznych jest szeroko rozumiana terapia chorych na stwardnienie rozsiane, chciałaby w Rzeszowie stworzyć ośrodek kompleksowej terapii stwardnienia rozsianego i chorób autoimmunologicznych. - Zaczynamy od współpracy z rehabilitacją, bo są tu bardzo duże możliwości: jest kadra, są tradycje i umiejętności, które do stworzenia takiego ośrodka można wykorzystać. Docelowo chciałabym stworzyć wieloprofilowy i wielospecjalistyczny ośrodek leczenia. Jeśli się to uda szybko, będziemy pierwsi w Polsce - mówi prof. Halina Bartosik-Psujek. - Pacjentom ze stwardnieniem rozsianym, które jest chorobą całego życia, chciałabym stworzyć miejsce, gdzie mogliby liczyć na kompleksowe wsparcie od farmakoterapii związanej z dodatkowymi objawami, wpływającej na przebieg choroby, po rehabilitację czy pomoc psychologiczną.
Zamierza także w Rzeszowie rozwijać leczenie udarów mózgu nie tylko metodami farmakologicznymi, ale także z zastosowaniem zabiegów wewnątrznaczyniowych. - To nowy kierunek leczenia, skutecznie i z sukcesem prowadzony we współpracy z radiologami zabiegowymi w szpitalu przy Lwowskiej, który na pewno warto kontynuować - podkreśla prof. Halina Bartosik-Psujek. Przed nią - jak przed wieloma profesorami medycyny właśnie rozpoczynającymi pracę w Rzeszowie - stoi także wyzwanie stworzenia ośrodka naukowego. - Moją ambicją jest nie tylko prężnie działająca klinika, ale także ośrodek naukowo-dydaktyczny. Zależy mi na rozwoju badań naukowych we współpracy z jednostkami i zakładami teoretycznymi nie tylko Wydziału Medycznego, ale całego Uniwersytetu Rzeszowskiego - mówi prof. Halina Bartosik-Psujek.
W swoim dorobku ma wiele osiągnięć. Jest autorką lub współautorką 110 publikacji naukowych, a za cykl poświęcony mechanizmom powstawania i rozwoju stwardnienia rozsianego zdobyła nagrodę ministra zdrowia.
Pytana o to, z czego jest szczególnie dumna, wymienia współpracę z Polskim Towarzystwem Stwardnienia Rozsianego - organizacją skupiającą chorych na SM. - To pozwoliło mi poznać problemy pacjentów, którymi się zajmuję, od innej strony. Od strony pacjenta, z jego kłopotami rodzinnymi, zawodowymi, często socjalnymi - mówi.
Ważna jest dla niej także praca nad tworzeniem standardów diagnostyki i terapii w stwardnieniu rozsianym oraz programów terapeutycznych SM. - Pod względem diagnostyki jesteśmy na światowym poziomie, natomiast standardy terapii trzeba dostosowywać do naszych, polskich realiów - wyjaśnia prof. Halina Bartosik-Psujek.

Jest miłośniczką muzyki poważnej. Przez lata śpiewała w chórach - akademickim, a następnie przy Izbie Lekarskiej w Lublinie, który współtworzyła. Lubi także podróże. - W każdym kierunku, byleby nie do Azji - mówi.

Współpracuje z wieloma ośrodkami w Europie i na świecie. - Przyglądałam się pracy naukowców i klinicystów w różnych zagranicznych ośrodkach, to bardzo rozszerzyło moje horyzonty zawodowe - mówi.

W latach 2003-2008 prowadziła prace badawcze we współpracy z Kliniką Położnictwa i Ginekologii Uniwersytetu w Toyama, a ich efektem są wspólne publikacje z naukowcami z Japonii.

Pochodzi z Niska. - Urodziłam się w Stalowej Woli, ale pierwsze 18 lat życia spędziłam w Nisku, gdzie skończyłam liceum, a moja mama pracowała najpierw w szpitalu, jako specjalista chorób wewnętrznych, później jako kierownik przychodni - opowiada prof. Darmochwał-Kolarz.

Ale zdecydowała się na przeprowadzkę z Lublina do Rzeszowa także dlatego, że chce brać udział w tworzeniu od podstaw nowego kierunku lekarskiego i widzi tu dla siebie nowe możliwości i perspektywy rozwoju.

W Lublinie pracowała w Katedrze i Klinice Położnictwa i Perinatologii Uniwersytetu Medycznego, w Rzeszowie chce rozwijać przede wszystkim perinatologię. - To nowa specjalność, która obejmuje wszystko, co dotyczy opieki nad ciężarną matką i rozwijającym się płodem. Dzięki rozwojowi tej specjalizacji pojawiają się nowe możliwości bardziej szczegółowej diagnostyki, a dzięki temu także możliwości terapii - wyjaśnia prof. Dorota Darmochwał-Kolarz.

Jest absolwentką Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Zrobiła błyskawiczną karierę naukową: w 2001 roku z wyróżnieniem obroniła pracę doktorską, siedem lat później była doktorem habilitowanym nauk medycznych, a pięć lat później miała już tytuł naukowy profesora.

Jej dorobek naukowy to blisko 180 pozycji. Wiele jej prac publikowanych jest w czasopismach z listy filadelfijskiej [najlepsze czasopisma branżowe - przyp. red.].

Jej drugą pasją zaraz po medycynie, już od czasów licealnych, jest historia sztuki. - Jeżdżę i oglądam, czasem uda się coś zdobyć do kolekcji - zdradza.

Prof. Andrzej Przybylski na Uniwersytet Rzeszowski i do Szpitala Wojewódzkiego nr 2 przeniósł się z Instytutu Kardiologii w Warszawie w październiku zeszłego roku. Dziś, po kilku miesiącach, niełatwo przyjąłby wiadomość, że w Rzeszowie mieszkać nie może.

- Bo Rzeszów jest jak skoncentrowana Warszawa, tylko metra nie ma, ale nie ma też korków. Jest ładnie i zaskakująco czysto, dobrze się mieszka i pracuje. Zwłaszcza że kardiologia nie odbiega poziomem od warszawskiej, a kardiochirurgia jest jedną z najlepszych w Polsce. I w Bieszczady blisko - wylicza zalety prof. Przybylski.

Sentyment w decyzji o przeprowadzce na Podkarpacie w jego przypadku miał mniejsze znaczenie, choć i on ma tu korzenie. - Cała rodzina mamy pochodzi z Mielca. Do dziś mieszka tam moja babcia, która ma 103,5 roku - mówi prof. UR Andrzej Przybylski.

W klinice rządowej pracował przez 24 lata, początkowo w II Klinice Choroby Wieńcowej, później w Klinice Zaburzeń Rytmu Serca, gdzie był kierownikiem Pracowni Elektrofizjologii Klinicznej.

Jest autorem ponad 100 prac oryginalnych i poglądowych opublikowanych w renomowanych pismach kardiologicznych oraz pierwszej monografii w języku polskim poświęconej problematyce implantowanych kardiowerterów-defibrylatorów, która doczekała się już dwóch wydań.

Od początku pracy zawodowej zajmuje się problematyką elektrokardioterapii. Jest ekspertem w dziedzinie wszczepialnych urządzeń kardiologicznych (stymulatory serca, defibrylatory, terapia resynchronizująca).

Plany dotyczące tego, co chciałby zrobić w Rzeszowie, ma bardzo jasno sprecyzowane.

- Rzeszów ma dobrą atmosferę. Jest tu wiele osób, które chcą coś zrobić: mają pomysł i chcą go zrealizować. Mają też chęci, umiejętności i możliwości - mówi prof. Przybylski.

Od października będzie pracował w Klinicznym Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. Chopina w Rzeszowie, dokąd przeprowadzi się z Łodzi. Tam przez ostatnie lata był kierownikiem Kliniki Nefrologii, Nadciśnienia Tętniczego i Medycyny Rodzinnej Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego oraz Katedry Nefrologii i Nadciśnienia Tętniczego Uniwersytetu Medycznego.

Jego zainteresowania zawodowe dotyczą zagadnień z zakresu nefrologii, kardiologii i hipertensjologii, ze szczególnym uwzględnieniem chorób cywilizacyjnych.

Prof. Rysz od 33 lat związany jest z Łodzią, ale pochodzi z Podkarpacia, urodził się w Długiem. - Mama przez 40 lat uczyła historii w I LO w Sanoku - mówi. Jest absolwentem II Liceum Ogólnokształcącego w Sanoku. Jego rodzice nadal mieszkają w tym mieście, więc do Podkarpacia ma sentyment i cały czas czuje się związany z regionem, co pomogło w podjęciu decyzji o przeprowadzce. Ale były także powody ambicjonalne: - To nowe miejsce, nowe wymagania, w Rzeszowie będzie można stworzyć nowy silny kierunek lekarski - wyjaśnia. Chce tu stworzyć mocny ośrodek leczenia nadciśnienia tętniczego i chorób nerek, wyróżniający się kompleksowym podejściem do pacjenta, nieodbiegającym od światowych standardów.

Prof. Rysz na swoim koncie ma 260 publikacji naukowych w czasopismach polskich i zagranicznych. Jest autorem 19 książek i monografii - 50 rozdziałów o bogatej tematyce z zakresu nefrologii, nadciśnienia tętniczego i chorób serca.

Benedykt XVI mianował go konsultorem Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia, którym jest do dziś. Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia nazywana jest watykańskim ministerstwem zdrowia, została założona przez Jana Pawła II w 1985 roku.

Prof. Rysz dużo podróżuje, pasjonuje się historią, również regionalną.