Carrefour, zimowit jesienny, "wartości nie na sprzedaż", czyli jak powstawał Park Papieski

Zanim pojawił się pomysł, by na działkach w rejonie Sikorskiego i Armii Krajowej urządzić park planowano tam budowę hipermarketu sieci Carrefour. Historia Carrefoura w Rzeszowie sięga 2000 r. Carrefour stał się wtedy właścicielem działek znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie katedry. Nie mógł wybudować na nich sklepu m.in. dlatego, że na terenach, które nabył, znajdowało się stanowisko chronionej rośliny - zimowita jesiennego. Firma starała się o zamianę działek. Koncern miał dać miastu tereny z zimowitem, a w zamian otrzymać tereny inwestycyjne położone bliżej skrzyżowania al. Sikorskiego i Armii Krajowej. Francuzi deklarowali, że do takiej zamiany jeszcze dopłacą ponad 6 mln zł. Rzeszowscy radni początkowo (w 2000 r.) zgodzili się na zamianę i do kasy miasta wpłynęło 650 tys. zł zaliczki.

Wiosną 2002 roku rzeszowscy radni postanowili z umowy z Carrefourem wycofać się. Ponadto postanowili, że cały teren w rejonie katedry aż do skrzyżowania Armii Krajowej i Sikorskiego, gdzie miał stanąć hipermarket, będzie przeznaczony pod tzw. zieleń urządzoną. Ten projekt nazwali "błoniami papieskimi". Miały one rozciągać się na ponad 20 hektarach.

Carrefour deklarował wtedy, że jeśli będzie mógł zamienić się z miastem terenami i zbudować hipermarket, sfinansuje urządzanie przy katedrze parku. Radni na to nie przystali. W uzasadnieniu do uchwały napisali m.in. że "są wartości nie na sprzedaż, bez względu na cenę oferowaną w zamian". Jednym z inicjatorów uchwały był Janusz Ramski (na zdjęciu), ówczesny radny Ligi Polskich Rodzin.

Carrefour próbował dochodzić swoich praw w sądzie, żądając odszkodowania. W międzyczasie rada miasta uchwaliła plan zagospodarowania przestrzennego dla terenu przy katedrze - przeznaczyła go na park. Ta decyzja zablokowała możliwość realizacji jakiegokolwiek wielkopowierzchniowego przedsięwzięcia handlowego w tej części miasta. Miasto próbowało oferować Francuzom inne działki na terenie Rzeszowa. - W zamian za nie przejęlibyśmy te tereny przy katedrze, te  z zimowitem - tłumaczyli urzędnicy. Proponowane przez ratusz działki nie spodobały się jednak przedstawicielom koncernu. W końcu ratusz zdecydował się na odkupienie działek. W 2010 roku miasto wypłaciło koncernowi 2 mln zł, a w 2011 4 mln zł.

Na zdjęciu jeden z pomysłów Carrefoura na zagospodarowanie terenów przy katedrze

W kwietniu 2005 roku tuż po śmierci papieża Jana Pawła II prezydent Tadeusz Ferenc zadecydował o tym, że park Papieski zacznie powstawać. Początkowo objąć on miał tylko tereny należące do miasta (sprawa z Carrefourem nie była jeszcze wtedy rozwiązana), czyli ok. 7 ha. Zaprojektowania parku podjęli się architekci, urbaniści z rzeszowskiego Biura Rozwoju Miasta.

Fot. Patryk Ogorzałek / Agencja Gazeta

Projekt wykonali nieodpłatnie. Pierwszym elementem parku był pamiątkowy kamień, który na terenach przy katedrze pojawił się niedługo po śmierci Ojca Świętego. Upamiętnił miejsce, gdzie 14 lat wcześniej Jan Paweł II odprawił uroczystą mszę.

Fot. Krzysztof Koch / AG

W 2006 roku w Parku Papieskim pojawiły się pierwsze nasadzenia. - Posadzono klony srebrzyste, jabłonie ozdobne i śliwy wiśniowe zgodnie z planem opracowanym przez Biuro Rozwoju Miasta - mówiła Aleksandra Wąsowicz-Duch, wówczas zastępca dyrektora Miejskiego Zarządu Dróg i Zieleni w Rzeszowie.

Fot. Krzysztof Koch / Agencja Gazeta

W tym samym roku ustawiono w parku 14 płyt, na których wyryte zostały cytaty z pism Jana Pawła II. W kolejnych latach sadzono kolejne rośliny, budowano alejki i miejsca postojowe, ustawiano ławki. W 2011 roku w parku powstał plac zabaw.

Fot. Patryk Ogorzałek / Agencja Gazeta

Na początku czerwca 2014 roku miasto opublikowało listę zgłoszonych przez mieszkańców propozycji inwestycji, które miałyby być realizowane w ramach drugiej edycji Rzeszowskiego Budżetu Obywatelskiego. Do urzędu miasta wpłynęło w sumie 97 wniosków. Aż 31 z nich dotyczyło kontynuacji budowy parku Papieskiego na terenach sąsiadujących z rzeszowską katedrą. Wszystkie "parkowe" wnioski były identyczne. Przy każdym z nich widniała taka sama kwota - 5,53 mln zł - potrzebna na realizację parku. Wśród wnioskodawców byli m.in. Józef Wicher, prezes stowarzyszenia Lumen et Spes i zarazem prezes podlegającej prezydentowi Rzeszowa spółki - Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej, i Juliusz Sieczkowski, stojący na czele innej miejskiej firmy - Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej. Papieskie wnioski złożyli także szefowie rad kilku osiedli: 1000-lecia, którym dowodzi Bronisław Wiśniewski, dyrektor techniczny Miejskiego Zarządu Budynków Mieszkalnych, Paderewskiego, na którego czele stoi Józef Wisz, komendant rzeszowskiej straży miejskiej, i Grota-Roweckiego, gdzie szefuje Łukasz Dziągwa, zastępca dyrektora Zarządu Transportu Miejskiego w Rzeszowie.

Ratusz zaprzeczał, że miał cokolwiek wspólnego z wnioskami dotyczącymi parku Papieskiego. - Prezydent Ferenc nie ma wpływu na to, jakie wnioski są składane do budżetu obywatelskiego. Ideą tego przedsięwzięcia jest to, że to mieszkańcy składają propozycje i głosują, a prezydent i rada akceptują te wybory. Widać jest tak, że jest duże zapotrzebowanie na budowę tego parku i stąd tak wiele zgłoszeń - mówił Maciej Chłodnicki, rzecznik prezydenta Rzeszowa.

Kontynuacja budowy parku zwyciężyła w  drugiej edycji RBO.

Za pieniądze z RBO w tym roku wybudowano strumień i scenę. Strumień-fontanna ma długość ok. 80 metrów, jest podświetlany, przebiega nad nim pięć mostków. Koszt tego zadania to ok. 1,7 mln zł. Na budowę strumienia w budżecie miasta było zarezerwowanych więcej pieniędzy. - Z oszczędności poprzetargowych uda się zrealizować dodatkową inwestycję - budowę alejek i oświetlenia na terenie pomiędzy strumieniem a placem zabaw - mówi Katarzyna Pawlak z biura prasowego rzeszowskiego urzędu miasta.

JERZY CHABA

Kolejną dodatkową inwestycją, która zostanie wykonana także w tym roku będą nasadzenia drzew i krzewów. Posadzonych ma zostać ponad 3 tys. roślin. Zarząd Zieleni Miejskiej przygotowuje już projekt nasadzeń i przetarg.

Drugą dużą tegoroczną inwestycją jest budowa sceny. Koszt tej inwestycji to ok. 1,8 mln zł. Oficjalne otwarcie parku zaplanowane jest na 11 października.

JERZY CHABA