Wieś słynie z wypieku placka z ziemniakami z dodatkiem sera i ziół. Nazwa bandurzak pochodzi od dodatku do ciasta chlebowego ziemniaków czyli bandurek - jak nazywali ziemniaki mieszkańcy Łęk Dukielskich. Kiedyś bandurzaki pieczono przy okazji pieczenia chleba, raz w tygodniu w piecach chlebowych opalanych drewnem bukowym. Farsz bandurzaka robi się z ziemniaków: do uduszonych ziemniaków dodawano ser twaróg. Musi to być bardzo chudy i suchy ser , taki, który można było dokładnie rozkruszyć palcami. Do farszu dodaje się podsmażaną cebulkę na niewielkiej ilości tłuszczu. Czasem dodawano mocno przysmażone skwarki. Wszystko doprawiano do smaku solą i pieprzem, najlepiej ziołowym, dodawano też dużo mięty
Kiedyś było to nabite na cienki patyk leszczynowy bób oraz pieczarki, pieczone nad ogniskiem przez pasterzy pilnujących zwierząt. Dziś nikt już nie wypasa gęsi czy koni, ale fujarki pastusze nie znikły. Obecnie, fujarki pastusze to rodzaj pasztecików nadziewanych farszem składającym się z posiekanych i przesmażonych: pieczarek, cebuli oraz bobu. Farsz zawijany jest w płaty ciasta, uformowane w kształcie niewielkiej rurki. Te rurki kształtem przypominają dawne instrumenty muzyczne tzw. fujarki z kory wierzby, jakie kiedyś robiły dzieci. Fujarki pastusze przygotowywane są z okazji różnych świąt i uroczystości rodzinnych, zazwyczaj "jako przekąska z czerwonym barszczem.
Pierogi św. Jacka -to również specjalność Nockowej. Wiąże się z nią legenda opowiadająca o Jacku Odrowążu, który idąc na misje na Ruś Kijowską zatrzymał się we wsi Nockowej, aby podkuć konia. Na pobliskich bagnach koń utonął. Głodny i spragniony rycerz wrócił na wieś. Po drodze spotkał żeńców, napoili go, ale nie mieli jedzenia. Św. Jacek nakazał żeńcom, żeby zmieli ziarna ze snopu zboża. Mąki było mało, więc kazał dołożyć do ciasta sera. Farsz zrobiono z gotowanych liści kapusty i pieczarek. Ulepiono pierogi, połowę ugotowano, a połowę upieczono i ułożono w misce św. Jacka. Na ucztę zostali zaproszeni wszyscy mieszkańcy wsi i wszystkim wystarczyło jedzenia. Potraktowano to jako cud. Miska po tych pierogach znajduje się do dnia dzisiejszego w Będziemyślu. Podczas spożywania pieczonych pierogów odmawiano modlitwę: "Św. Jacku z pierogami, módl się do Boga za nami, żeby te pierogi cały rok na stole były i nas od głodu broniły".
Żony ulanowskich retmanów (czyli majstrów) przygotowywały im na drogę specjalne ciasto, które nie wysychało, tzw. chrupaczki. Było ono pieczone na drożdżach z mielonej na żarnach pszennej mąki, z dodatkiem jaj, mleka, słoniny i cukru. Zwykłych flisaków nie było stać na takie smakołyki, bo zarabiali mniej niż retmani. Recepturę odtworzono i chrupaczki wróciły do Ulanowa. Są nie tylko pożywieniem flisaków na spływach, podaje się podczas spotkań i różnych uroczystości flisackich.
Żeberka z Chwałowic nie mają nic tajemniczego w nazwie, ale sposób ich przyrządzania jest bardzo ciekawy. Gdy w latach 60. XX wieku zaczęto masowo produkować słoiki Wecka, można było dłużej przechowywać żywność. Mieszkańcy Chwałowic wekowali w słoikach wędzone żeberka. Najpierw marynowano mięsa z dodatkiem liści bobkowych, ziela angielskiego, czosnki, majeranku, soli i pieprzu. Kolejny etap - wędzenie dymem z drewna drzew liściastych a ostatnim ostatnim etapem było wekowanie i zapiekanie. Podwędzone mięso wkładane było w szklane słoje i zapiekane w piecu chlebowym. Żeberka można było jeść z chlebem lub użyć do zupy lub sosu.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze