Weekend z Millennium Docs Against Gravity w Wojewódzkim Domu Kultury

Dania, 2017, 110 min.

Reżyseria: Feras Fayyad, S?ren Steen Jespersen

Wybrane festiwale i nagrody: 2016 - IDFA Amsterdam, 2017 - CPH:DOX Kopenhaga: Nagroda Główna, 2017 - FF Sundance: najlepszy film w Konkursie Światowych Filmów Dokumentalnych.

"Last Men in Aleppo" to obraz przedstawiający wolontariuszy Białych Hełmów przeszukujących gruzy zniszczonego w wyniku konfliktu zbrojnego syryjskiego miasta. Khaled, Mahmoud i Subhi mają nadzieję na odnalezienie żywych osób. Po pięciu latach wojny w Syrii mieszkańcy opustoszałego i zniszczonego Aleppo, kiedyś największego syryjskiego miasta, przygotowują się na ofensywę. Khalid, Subhi i Mahmoud to członkowie Białych Hełmów, czyli tzw. Syryjskiej Obrony Cywilnej, składającej się na zwykłych ludzi, którzy zorganizowali się po to, by pomagać tym, którzy potrzebują tego najbardziej. Kierując się zasadą neutralności, bezstronności i człowieczeństwa, uratowali do tej pory ponad 60 tys. mieszkańców Aleppo, najczęściej wyciągając ludzi spod gruzów gołymi rękami.

W środku nocy ciężarówka Białych Hełmów ze znakiem Czerwonego Krzyża mknie po ulicach Aleppo, a oni zastanawiają się, czy tym razem uda im się uniknąć śmierci. Podążają za śladem bomby chemicznej użytej podczas ostatniego ataku. Tak właśnie wygląda życie w Aleppo - miejscu, gdzie śmierć i zagłada okazują się wszechobecne, a wojna stała się już normą. Zniszczone i zrujnowane miasto skrywa w sobie biografie tysiąca zaginionych istnień ludzkich, a Białe Hełmy to jedyna nadzieja, jaką mogą mieć ci, którym do tej pory udało się przeżyć.

To właśnie Khalid, Subhi i Mahmoud oraz inni członkowie tej organizacji jako pierwsi wkraczają do zniszczonych wojną budynków, przeczesując ruiny i zgliszcza w poszukiwaniu martwych ciał lub jakichkolwiek oznak życia. Decyzję o pozostaniu w Aleppo podjęli sami. I choć do tej pory pomogli tysiącom ludzi, to codziennie zderzają się z dylematem, czy ryzykować dalej życiem, czy uciec z miasta, tak jak zrobiło wielu innych ludzi. W tej poruszającej filmowej podroży po zniszczonym wojną Aleppo poznajemy nie tylko ogrom zniszczeń, jakich dokonała w tym miejscu wojna, ale również osobistą historię zwykłych ludzi, którzy stają się prawdziwymi bohaterami masowej ludzkiej tragedii rozgrywanej na oczach całego świata.

Belgia, 2015, 84 min

Reżyseria: Pieter-Jan De Pue

Wybrane festiwale i nagrody: 2016 - FF Sundance: Nagroda Specjalna Jury za Najlepsze Zdjęcia, 2015 - MFF Rotterdam

Kręcona przez kilka lat porywająca wizualnie alegoryczna epopeja o Afganistanie, ukazanym przez pryzmat nieznanej wcześniej prawdziwej historii. Obserwujemy spektakularne panoramy afgańskiego krajobrazu: żyzne doliny, przysypane kurzem stepy, ośnieżone majestatyczne szczyty Hindukuszu i Pamiru.

Poznajemy historię o mitycznych początkach Afgańczyków i ich narodu, a następnie o młodym Gholamie, który prowadzi dziki gang uzbrojonych kilkunastoletnich chłopców z plemienia Kuchi, którzy żyją w górach, całkowicie bez wsparcia dorosłych, palą i handlują opium, rozbrajają stare radzieckie miny, a następnie sprzedają materiały wybuchowe dzieciom pracującym w kopalni lapis lazuli. Za opium, które dostają w ramach okupu od szmuglerów narkotyków, otrzymują od amerykańskich żołnierzy złom wojskowy. Gdy Gholam zastanawia się nad przyszłością gangu po wycofaniu się Amerykanów z Afganistanu, inna szajka stara się utrzymać ścisłą kontrolę nad karawanami przemycającymi lapis lazuli przez płaskowyż Pamiru. Z drugiej strony obserwujemy bazę operacyjną bronioną przez amerykańskich i afgańskich żołnierzy próbujących zneutralizować postępy Talibów na peryferiach strefy Afganistanu kontrolowanej przez siły koalicyjne.

Film doskonale łączy fikcyjne i dokumentalne techniki narracyjne, choć gra dzieci w całości oparta jest na improwizacji. Jest przykładem oszałamiającego, sugestywnego, choć bardzo intymnego travelogue'a, ukazującego portret kraju i ludzi rozdartych wojną. Na uwagę zasługują zdjęcia autorstwa reżysera filmu, belgijskiego fotografa i filmowca Pietera-Jana De Pue, nagrodzone za najlepsze zdjęcia na festiwalu filmowym w Sundance.

USA / USA, 2016, 90 min.

Reżyseria: Fred Peabody

Wybrane festiwale i nagrody: 2016 - IDFA Amsterdam, 2016 - MFF Toronto

Film dedykowany Isidorowi Feinsteinowi Stone'owi - amerykańskiemu pionierowi niezależnego dziennikarstwa politycznego, zażartemu krytykowi kolejnych rządów, autorowi hasła All governments lie - wszystkie rządy kłamią. Człowiekowi, który przez całe swoje zawodowe życie demaskował kłamstwa, którymi kolejni amerykańscy prezydenci karmili społeczeństwo w imię różnych interesów elit. Jest to zaskakująca i niepokojąca opowieść o tym, jak kolejne rządy USA i innych światowych potęg coraz silniej sterowane są przez międzynarodowe korporacje i grupy wpływów. Jak okłamują publikę, gromadzą nielegalnie dane na temat swoich obywateli, manipulują faktami przy podejmowaniu decyzji militarnych oraz tworzą systemy pośrednio zależnych od wielkiej polityki medialnych korporacji.

Film śledzi historię niezależnego dziennikarstwa w USA od czasów pioniera I. F. Stone'a po dzisiejszych dziennikarzy operujących w świecie nowych mediów i internetu. Przygląda się dokładnie procesom inwigilacji i próbom sterowania dziennikarzami przez wielkie kompanie medialne. Opisuje nacisk, jaki na prasę wywierają rządy i stojący za nimi wielcy gracze. Przygląda się konfliktom zbrojnym i temu, jak kolejne ekipy przygotowują pod nie grunt nie w oparciu o fakty, ale o określone interesy - czy to finansowe czy polityczne - grup wpływów i lobbystów. Twórcy zastanawiają się nad granicami wolności słowa i nad miejscem niezależnego dziennikarstwa na zmieniającej się z dużą prędkością scenie medialnej poddanej procesom globalizacji, redefiniującej się po nastaniu live streamingu, nowych możliwości dostępu do informacji i rozkwicie mediów społecznościowych.

W filmie wypowiadają się najwybitniejsze postaci amerykańskiego dziennikarstwa niezależnego: Jeremy Scahill i Glenn Greenwald - obaj z serwisu online "The Intercept" czy Amy Goodman z internetowej telewizji Democracy Now!, ale także intelektualiści na czele z Noamem Chomskym czy niezależni filmowcy jak Michael Moore.

Austria, Niemcy, 2016, 113 min.

Reżyseria: Christian Krönes, Florian Weigensamer, Roland Schrotthofer, Olaf S. Müller

Wybrane festiwale i nagrody: 2017 - Zagrebdox Zagrzeb, 2016 - DocPoint Helsinki, 2016 - Visions du Réel Nyon

Kameralny portret Brunhilde Pomsel - kobiety, która w czasie II wojny światowej była sekretarką jednego z najwyżej postawionych nazistów, Josepha Goebbelsa. Dziś ma 105 lat i pomimo słabego wzroku i problemów z chodzeniem, jej umysł i pamięć wydają się odporne na działanie czasu. Twórcy filmu oddają jej głos, wybierając najbardziej minimalistyczne medium: czarno-biały obraz, zbliżenie twarzy, żadnego tła, żadnych dekoracji, żadnych dźwięków z offu, samo słowo.

Czerń i biel, w jakich przedstawiona jest twarz kobiety, wyostrzają głębokie bruzdy, jakie wyrył na niej czas. Gęsta sieć zmarszczek przypomina korę drzewa. W miarę opowieści dowiadujemy się, co kryje się pod tą powierzchnią. Historia życia i ocena minionych wydarzeń zostają jaskrawo oświetlone przez czarno-biały filtr historii. Tymczasem treścią opowieści, z jaką konfrontujemy się jako widzowie, jest szarość, zwykłe banalne życie determinowane podstawowymi instynktami, unikaniem bólu, lękiem, obowiązkiem, konformizmem, obojętnością wobec polityki czy spraw, na które wydawałoby się nie mamy żadnego wpływu. I tylko co jakiś czas relację kobiety przerywają krótkie archiwalne materiały przedstawiające triumfy Trzeciej Rzeszy i ich tragiczne skutki.

Dania, 2016, 89 min.

Reżyseria: Max Kestner

Wybrane festiwale i nagrody: 2016 - IDFA Amsterdam, 2016 - Docpoint Helsinki

Dwaj duńscy przyjaciele: Peter i Kristian już jako chłopcy marzyli tylko o jednym - chcieli polecieć w kosmos w zbudowanej przez siebie rakiecie kosmicznej. Gdy dorośli, postanowili zrealizować ten plan i tym samym stać się pierwszymi w historii kosmonautami-amatorami. Wiedzieli, że jeśli im się uda, Dania będzie czwartym w historii krajem, który zdołał wysłać ludzi poza granice orbity ziemskiej. Co ciekawe, szybko okazało się, że przy realizacji tego celu brak funduszy to najmniejszy problem. Dwaj amatorzy kosmicznych podróży zrealizowali swój plan.

Zbudowali tanim sumptem rakietę, która kosztowała ich równowartość małego samochodu, podczas gdy kosmiczny program Apollo pochłonął miliony dolarów i wymagał zaangażowania 400 000 ludzi. Gdy Peter i Kristian potrzebowali konkretnych materiałów, szli do lokalnego sklepu dla majsterkowiczów, gdzie znajdowali praktyczne rozwiązanie złożonych technologicznie problemów. Entuzjazm i zaangażowanie spowodowały, że skupili wokół siebie grupę entuzjastów podróży kosmicznych z całego świata, którzy wspierali ich swoją wiedzą i doświadczeniem, podtrzymując wiarę, że wszystko, co robią ma głęboki sens. Jednak gdy pierwszy test własnoręcznie zbudowanej rakiety przebiegł pomyślnie, pojawiła się walka o przejęcie kontroli nad projektem, co poważnie zagroziło jego dalszej realizacji.

Kręcony przez sześć lat film jest nie tylko portretem pozytywnych fascynatów, którzy za wszelką cenę starają się zrealizować swoje plany. Pokazuje również jedno z największych marzeń człowieka - szalone i wyzwalające zarazem - udowadniając, że nawet najbardziej nierealne fantazje można zrealizować przy pomocy wiary, pracy i uporu, które pozwolą pokonać największe przeciwności losu.

Holandia, Dania, Belgia, 2016, 90 min.

Reżyseria: Coco Schrijber

Wybrane festiwale i nagrody: 2016 - IDFA Amsterdam

Film przedstawia trzy historie ludzi, którzy z różnych powodów oddali swoje życie morzu. Schrijber tworzy wielowarstwowy esej filmowy, w którym sceny z poszukiwań śladów jej zaginionego brata i dwójki pozostałych bohaterów zestawia z pięknymi ujęciami pejzaży, oddającymi piękno i niszczycielską moc morza. Operatorem wysmakowanych stylistycznie obrazów jest Lars Skree, autor zdjęć do takich filmów jak "Armadillo" i "The Look of Silence".

Czy morze i jego zjawiskowa, nieprzewidziana natura mogą być wartą poświęcenia życia alternatywą dla naszej rzeczywistości? Film przedstawia historie trzech osób, które zdecydowały się powierzyć swoje życie wodzie w poszukiwaniu dla siebie lepszego miejsca na Ziemi. Lex Schrijber, brat reżyserki filmu, wyjechał we wrześniu 2000 roku z przyjaciółmi na wyprawę nurkową do Egiptu. Nigdy z niej nie wrócił. Jego buty, ubranie i nóż nurkowy znaleziono - ułożone równo - na jednej z plaż nad Morzem Czerwonym. Lex nigdy nie nurkował bez noża i ten fakt dowodzi, że zdecydował się popełnić samobójstwo. Jego ciała nigdy nie odnaleziono. Młoda Brytyjka Rebecca Coriam należała do załogi liniowca Disney. W 2011 roku w niewyjaśnionych okolicznościach zniknęła ze statku u wybrzeży Meksyku i słuch o niej zaginął. Ostatnim bohaterem jest Miguel, surfer z Meksyku, który pewnego dnia wyrusza w zuchwałą podróż przez ocean do USA. Trzy historie ludzi, którzy z różnych powodów ciała decydują się na desperacki krok na morzu.