Wolontariat Europejski - mało znany program Erasmusa +. Jak wyjechać?

W sumie już trochę przyzwyczaiłam moją rodzinę i przyjaciół do tego, że mnie ciągle gdzieś nosi. Czy to znaczy, że nie chcę dorosnąć? Nie, nic z tych rzeczy. Ja tylko szukam swojego miejsca na Ziemi, nie chcąc by decydował za mnie schemat, czyli szkoła - studia - praca - małżeństwo - dziecko.

Za rok kończę 30 lat, dlatego postanowiłam trochę wywrócić swoje życie do góry nogami. 4 lipca wylatuję na prawie najdalszy koniec Europy i będę tam mieszkać przez 10 miesięcy. A także pracować na rzecz lokalnej społeczności.

- Erasmus? A słyszałam. Ale czy to nie jest tylko dla studentów? - zapytała mnie ostatnio znajoma, której powiedziałam o wyjeździe.

No właśnie nie. Program Erasmus+ to nie tylko projekty wymian studenckich, w ramach których można spędzić jeden semestr lub cały rok akademicki na uczelni w jednym z krajów europejskich.

To też m.in. Wolontariat Europejski, czyli EVS (European Voluntary Service). Pierwszy raz usłyszałam o nim dwa lata temu, gdy koleżanka z Krakowa zdecydowała się na taki projekt w Bułgarii. Była trochę zmęczona życiem w stolicy Małopolski i potrzebowała odmiany. Zawiesiła na trzy miesiące działalność firmy i poleciała.

I wtedy po raz pierwszy pomyślałam - a może to coś dla mnie? Poszperałam trochę w Internecie, wysłałam kilka maili i na tym skończyła się wówczas moja aktywność.

Temat EVS wrócił rok temu, gdy dotarło do mnie, że to dla mnie ostatni dzwonek, by wyjechać. Projekty wolontariackie są tylko dla osób do 30 roku życia. A często od znalezienia interesującej organizacji do wyjazdu mija pół roku.

Jesienią uzupełniłam formularz zgłoszenia i przygotowałam CV w języku angielskim w formacie Europass (akceptowanym w krajach UE). Dokumenty wysłałam do organizacji poleconej przez koleżankę ze studiów dziennikarskich w Krakowie. W ten sposób znalazłam się w bazie osób poszukujących ofert wolontariatu. Dostawałam różne propozycje na maila. Nawet do tak egzotycznych krajów jak Nowa Kaledonia (francuskie terytorium zamorskie w zachodniej części Oceanu Spokojnego, w Melanezji, około 1400 km na wschód od Australii i 1500 km na północny zachód od Nowej Zelandii - ekstra, co nie?), Indonezja, Wietnam, Filipiny. Bo EVS to nie tylko kraje europejskie - to w zasadzie cały świat, nie należy sugerować się nazwą programu.

Poza tym, że ten program ogarnia swoim zasięgiem całą kulę ziemską, ma jeszcze inne zalety. Jestem zaskoczona, że tak niewielki odsetek osób jest w ogóle świadomy istnienia Wolontariatu Europejskiego. Jak o nim trochę poczytałam, to doszłam do wniosku, że to dużo bardziej wartościowy projekt od "zwykłego erasmusa". Gdy byłam stypendystką podczas studiów, dofinansowanie ledwo starczało na pokrycie kosztów akademika. Na życie zostawało mi jakieś 25 EUR. Trochę dostawałam od rodziców, a trochę dorabiałam. Zwłaszcza, że życie w Holandii do tanich nie należy (zwłaszcza transport). Zapisałam się do agencji pracy tymczasowej - dorabiałam na niemieckich kempingach (praca lekka, w sumie nie było tam nic do roboty wg powiedzenia "Ordnung muss sein"), a także brałam udział w eksperymentach studentów neuropsychologii.  To  oczywiście nietypowa forma pracy, bo większość ludzi dorabia np. kelnerowaniem, albo w sklepie, a ja wskakiwałam do tomografu. Za udział w eksperymentach dostawałam albo talony na zakupy, albo pieniądze.

W ramach EVS dorabiać nie będę musiała, bo tu Erasmus+ pokrywa wszystkie koszty, łącznie z dość drogim biletem w dwie strony na Maderę (dofinansowanie wynosi maks. 530 EUR za podróż), zakwaterowaniem i wyżywieniem. A poza tym dostaje się jeszcze "drobne kieszonkowe" (w przypadku tego projektu - 100 euro na miesiąc). Można zatem powiedzieć, że przez kilka miesięcy żyje się na koszt UE.

30 stycznia koleżanka podesłała mi link do ogłoszenia o projekcie na Maderze. Termin zgłoszeń mijał 31 stycznia. CV miałam przygotowane, musiałam tylko napisać list motywacyjny (cover letter) w j. angielskim. A już w poniedziałek 2 lutego dostałam maila od portugalskiej organizacji z zaproszeniem na rozmowę na Skype. Ta odbyła się dzień później późnym wieczorem. Z małymi problemami technicznymi (internet na wyspie pozostawia wiele do życzenia). Była to typowo rekrutacyjna rozmowa. Miałam m.in. pytania o pracę pod presją czasu, jak sobie radzę z trudnościami, o najlepsze doświadczenie w swoim życiu i co mi ono dało. Na końcu miałam opisać siebie w pięciu słowach.

Odpowiedź miała przyjść w ciągu dwóch tygodni. Ale nie przyszła. Na początku marca wysłałam maila z pytaniem o wynik rekrutacji. Dostałam odpowiedź, że trzeba jeszcze poczekać na wyniki odnośnie akceptacji i dofinansowania samego projektu przez Narodową Agencję Programu Erasmus+. Miały być ogłoszone około połowy kwietnia.

9 marca od organizacji wysyłającej (stowarzyszenie Bonafides w Katowicach) dowiedziałam się, że zostałam wybrana na wolontariuszkę w projekcie. Marzenie o życiu na Maderze powoli się ziszczało. Miałam nadzieję, że wynik samego dofinansowania to jedynie formalność. Pod koniec kwietnia pojawił się na stronie Erasmusa+. Na liście projektów zaakceptowanych był ten mój. No to klamka zapadła. Lecę. Tylko kiedy? Gdy się rekrutowałam w styczniu, projekt miał się rozpocząć w maju, w marcu - że w czerwcu. A pod koniec kwietnia - na początku lipca. Można zatem powiedzieć, że projekty EVS są dla osób mega cierpliwych, którym się zbytnio nie spieszy. Przesunięcie daty rozpoczęcia wynikało z tego, że trzeba było poczekać na podpisanie umów z Narodową Agencją, która potem przelewa pieniądze organizacjom wysyłającej i goszczącej.

W połowie maja kupiłam bilety. Wylot 4 lipca z lotniska im. Fryderyka Chopina w Warszawie, z przesiadką w Lizbonie, powrót 4 maja 2016.

Czym się tam będę zajmować? Nie, to nie są wakacje, choć to wyspa wiecznej wiosny i w tym roku moje święta Bożego Narodzenia upłyną mi słonecznie, z temperaturą około 20 stopni na plusie. Lista moich obowiązków zajmuje prawie stronę A4. W skrócie: będę oprowadzać wycieczki, pomagać przy organizacji koncertów, wystaw, przy opracowywaniu folderów, ulotek i plakatów, a także robić drobne tłumaczenia. Poza tym mam też opłacony intensywny kurs języka portugalskiego. Nie będę miała wolnych weekendów, bo najwięcej turystów korzysta z usług przewodnika w soboty i niedziele. Ale do tego akurat jestem przyzwyczajona. Będę miała wolne w tygodniu plus dwa dni w każdym miesiącu. I wszystkie święta. No i super ubezpieczenie zdrowotne i OC, ważne w Portugalii i w Polsce, w ramach którego mogę chodzić prywatnie do lekarzy i zostanie mi zwrócone 100 proc. za te wizyty, a także za wystawione przez nich recepty. Ważne jeszcze dwa miesiące po powrocie. - Byś nie musiała od razu po powrocie lecieć do pośredniaka, tylko ogarnąć się na spokojnie i stopniowo wrócić do żywych po wolontariacie - usłyszałam na szkoleniu przedwyjazdowym.

Czy się boję? Odrobinę. Ale to jest taki motywujący stres. Mój rytm pracy zmieni się całkowicie. Przez 10 miesięcy będę pracować w środowisku międzynarodowym, po angielsku i trochę po niemiecku, do tego będę się uczyć nowego języka.

Na łamach rzeszow.wyborcza.pl będę co jakiś czas publikować relacje z pobytu na Maderze.

Ja jadę na EVS z katowicką organizacją - Stowarzyszenie Aktywności Obywatelskiej Bonafides. Nie trzeba się sugerować, gdzie dane stowarzyszenie się znajduje - wszelkie formalności z łatwością da się załatwić przez maila albo Skype'a (nawet szkolenie przedwyjazdowe).

W Rzeszowie są dwie takie organizacje - od niedawna Stowarzyszenie Projektów Międzynarodowych INPRO, które w październiku prawdopodobnie przyjmie pierwszych wolontariuszy, a od 2012 roku - Ekoskop. Ta organizacja gościła 16 osób (aktualnie w Rzeszowie przebywa trójka wolontariuszy - Dana z Holandii, Maria z Francji i Jose z Hiszpanii), wysłali dwie osoby do Włoch i Czech.

Wolontariusze przyjeżdżający do Ekoskopu przygotowują materiały potrzebne w trakcie zajęć w szkołach i w terenie, prowadzą z dziećmi przygotowane przez siebie zabawy. Bardzo często realizują też swoje miniprojekty, np. analizę jakości wody w Wisłoku lub happening z okazji Dnia Wody.

Organizacja obecnie poszukuje wolontariuszy na 6-miesięczny projekt, który rozpocznie się we wrześniu w organizacji Kapraluv Mlyn w okolicach Brna w Czechach, dla osób zainteresowanych przyrodą, lubiących aktywnie spędzać czas, pracować z dziećmi i młodzieżą. Szuka także chętnych na projekt w Armenii, start w październiku, dotyczący zapoznania młodych mieszkańców tego kraju z innymi kulturami, bo tylko dwie spośród czterech granic są otwarte.

Kontakt: Aleksandra Cisek, e-mail: evs.ekoskop@gmail.com

PRZYDATNE LINKI:

http://erasmusplus.org.pl/mlodziez/akcja-1/ - podstawowe informacje o Wolontariacie Europejskim

http://europa.eu/youth/evs_database - baza organizacji wysyłających i goszczących w ramach EVS

W tym tygodniu wolontariat w stowarzyszeniu Ekoskop rozpoczęła 21-letnia Dana z Holandii. Jest to dla niej sposób, by efektywnie przeczekać czas do maja 2016, kiedy to będzie mogła zdawać egzaminy wstępne na uniwersytet. Jakiś czas temu porzuciła naukę na studiach z zakresu sztuk pięknych, nie mogła znaleźć pracy. Chciała podróżować, ale nie miała odpowiednich środków. Tata podesłał jej informację o EVS. Dość szybko zdecydowała się wziąć udział w programie. Chciała jak najszybciej wyjechać. I się jej udało. Mniej istotny był dla niej kraj pobytu, ale ważne by projekt dotyczył sztuki i ochrony środowiska. Trzy tygodnie po tym, jak wysłała zgłoszenie do Ekoskopu, przyjechała do Rzeszowa. Podoba jej się to, że w pracy będzie mogła wykorzystywać swoje umiejętności z zakresu sztuki, ochrony środowiska i ekologii. Chciałaby poprawić swoje zdolności organizacyjne oraz nabrać większej pewności siebie. Po wolontariacie planuje rozpocząć studia w Holandii na wydziale nauk humanistycznych.

ARCHIWUM PRYWATNE

Maria z Francji ma 22 lat, zrobiła licencjat z politologii i po wolontariacie zamierza wrócić na uczelnię - magisterium planuje z ekonomii społecznej. Na studiach dorabiała m.in. jako kelnerka, ale współpracowała też z dwiema organizacjami pozarządowymi, pracującymi na rzecz zwalczania wykluczenia społecznego dzieci i studentów niepełnosprawnych.

W Polsce żyło jej się bardzo dobrze. Uważa, że jesteśmy otwarci i przyjaźni. Posmakowały jej nasze zupy, zachwyciły krajobrazy i miasta jak m.in. Kraków, Trójmiasto i wybrzeże, przemysłowa Łódź, Zakopane i Tatry, a także oczywiście Bieszczady. Zwiedziła także kraje sąsiadujące, jak m.in. Estonia, Łotwa, Litwa, Czechy, nawet Norwegia.

Pracując na rzecz Ekoskopu prowadziła m.in. zajęcia dla dzieci w szkołach na temat ekologii, ochrony środowiska i bioróżnorodności, zajmowała się ogródkami stowarzyszenia.

W Rzeszowie spędziła osiem miesięcy, wraca do Francji w lipcu.

ARCHIWUM PRYWATNE