TOP 8. Znane i mniej znane trasy rowerowe na Podkarpaciu [OPISY, ZDJĘCIA, SONDA]

Typ Krzysztofa Plamowskiego, prezesa Bieszczadzkiego Towarzystwa Cyklistów

Trasa jest częścią międzynarodowego szlaku rowerowego Greenways Karpaty Wschodnie o numerze R 61. Przebiega na terenie Polski południowo-wschodniej i składa się z 10 pętli gminnych oraz szlaków łącznikowych pomiędzy nimi - one liczą blisko 1300 km. Całość łączy główny szlak międzynarodowy o długości ok. 130 km biegnący wokół Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery Karpaty Wschodnie przez trzy kraje: Polska, Słowacja, Ukraina i trzy parki narodowe: Bieszczadzki, Połoniny (Słowacja) i Użański (Ukraina) oraz kilka parków krajobrazowych.

*Szlak na terenie Polski liczy około 700 km. Średni czas przejazdu uzależniony jest od umiejętności rowerzysty, jego kondycji, czasu poświęcanego na kontemplację przyrody i innych atrakcji na trasie. Przeciętny rowerzysta - turysta porusza się ze średnią prędkością ok. 10 - 15 km/godz. - można więc zakładać, że aby przebyć cały szlak, trzeba poświęcić na to około trzy - cztery dni - 10-15 godzin jazdy dziennie.

* Nawierzchnia trasy jest głównie asfaltowa, nadaje się więc dla każdego turysty. Ze względu na ukształtowanie terenu: trasy położone na południu regionu są trudniejsze, natomiast te wokół Ustrzyk Dolnych i Leska są łatwiejsze, bardziej dostępne dla rodzin z dziećmi.

* Każda trasa gminna ma inne ukształtowanie i biegnie przez inne przełęcze. Z zasady trasy prowadzone są przez jak najniższe wzniesienia, wzdłuż rzek i potoków. Na trasie R 61 Greenway Karpaty Wschodnie najwyższymi wzniesieniami są Glinne nad Leskiem oraz przełęcz nad Roztokami Górnymi, gdzie szlak przekracza granicę polsko - słowacką. Na całej trasie R 61 najwyższym odcinkiem jest Przełęcz Użockie na Ukrainie.

* Miejsc do napraw rowerów można szukać w gospodarstwach agroturystycznych oraz w sklepach rowerowych w Ustrzykach Dolnych i Lesku. Przy trasie są liczne miejsca odpoczynkowe zbudowane przez Lasy Państwowe. Dobrze zjeść, odpocząć, przypiąć rower można przy karczmach, restauracjach i barach.

* Na całej trasie rowerowego szlaku R 61 Greenway Karpaty Wschodnie Zielony Rower Bieszczady jest nawierzchnia asfaltowa. Odcinki gminne poprowadzone są po drogach leśnych tzw. zrywkowych charakteryzujących się utwardzoną asfaltem nawierzchnią szutrową, niestety w wielu miejscach dziurawą. Z drugiej strony - zmniejsza to znacznie ruch samochodowy, co jest korzystne dla rowerzystów :-)

* Szlak Zielony Rower Bieszczady jest szlakiem dziedzictwa przyrodniczo - kulturowego. Poprowadzony został w sposób łączący zabytki (cerkwie, kościoły, kirkuty, zamki - Załuż, Lesko) oraz różne inicjatywy (pracownie ikon, rękodzieła ludowego: krywulki, wikliniarstwo, garncarstwo, bibułkarstwo, pieczenie chleba itp.), a także przez najciekawsze przyrodniczo tereny Środkowej Europy, czyli Międzynarodowy Rezerwat Biosfery "Karpaty Wschodnie" - jedyny rezerwat na świecie położony na terenie trzech krajów.

* Trasa główna R 61 przebiega przez teren Polski od Krościenka przez Dźwiniacz Dolny, Bezmiechową, Lesko, Myczkowce, Solinę, Bukowiec, Cisną do Roztok Górnych i dalej na Słowację przez Starinę do Ubli (granica z Ukrainą) i dalej przez Małyj Biereznyj, Przełęcz Użocką, Turkę, Rozłucz, Stary Sambor, Chyrów do Polski (samochodowe przejście graniczne Smolnica - Krościenko - niestety bez możliwości przekroczenia go na rowerze).

Fot. Radosław Plamowski

Typ Krzysztofa Plamowskiego, prezesa Bieszczadzkiego Towarzystwa Cyklistów

* Szlak międzynarodowy prowadzi, na razie, od Humennego (Słowacja) przez Polskę (Sanok, Przemyśl) do Lwowa (Ukraina). Powstał z inicjatywy pracowników Wydziału Promocji Urzędu Miasta Sanoka oraz Bieszczadzkiego Towarzystwa Cyklistów.

* Na terenie Polski szlak liczy ok. 110 km. Można go pokonać w ciągu dnia lub podzielić na etapy.

* Szlak dostosowany jest do przejazdu przez wszystkich, chociaż na trasie trzeba pokonać serpentyny w Górach Słonne w Wujskim i przejechać przez Pasmo Chwaniów. Ale ogólnie trasa jest, jak to w górach, dość trudna.

* Miejsc do napraw rowerów można szukać w gospodarstwach agroturystycznych (nie są one na razie oznakowane) oraz w sklepach rowerowych w Sanoku i Przemyślu. Przy trasie są liczne miejsca odpoczynkowe dla turystów zbudowane przez Lasy Państwowe. Dobrze zjeść, odpocząć, przypiąć rower można przy coraz liczniejszych karczmach, restauracjach, barach.

* Cała trasa asfaltowa, oprócz krótkiego odcinka w Rozpuciu o nawierzchni szutrowo-gliniastej

* Atrakcje na trasie: Sanok, Przemyśl, cerkwie drewniane, Dolina Osławy

* Przebieg trasy: Granica Polska - Słowacja, Przełęcz Radoszycka, Komańcza, Morochów, Poraż, Zagórz, Sanok, Tyrawa Wołoska, Rozpucie, Zawadka, Ropienka, Wojtkowa, Krościenko, Granica Polska - Ukraina

Bieszczadzkie Towarzystwo Cyklistów

Typ Karola Rąpały, autora bloga i strony na Facebooku "Rowerem przez Jasło"

* Trasa liczy ponad 60 km i jest dostosowana do różnych stopni sprawności fizycznej i wieku rowerzystów

* Świetne podjazdy i krajobrazy; warto zboczyć z trasy, by zaliczyć inne interesujące podjazdy, np. z Wolicy na Czeluśnicę, czy z Czeluśnicy do Ujazdu

* Przy Gminnym Ośrodku Kultury w Tarnowcu działa sezonowa wypożyczalnia rowerów wyposażona w 10 pojazdów (8 dla osób dorosłych, 2 dla dzieci). Czynna od poniedziałku do piątku, w godz. 8. - 20., natomiast w soboty, niedziele i święta w godz. 9. - 20.. Rezerwacji rowerów oraz wszelkie informacje można uzyskać telefonicznie - 13 442 48 42 lub 885 555 206.

* Trasa jest głównie asfaltowa, ale żeby dojechać do kilku miejsc, trzeba podjechać drogami kamienistymi lub szutrowymi

* Atrakcje: kościółki, kapliczki i figury przydrożne (XIX wiek, początek XX), dwór w Łubnie Szlacheckim

* Przebieg trasy głównej: Tarnowiec - Potakówka - Wrocanka - Glinik Polski - Glinik Nowy - Łajsce - Łubno Szlacheckie - Łubno Opace - Łubienko - Umieszcz - Gąsówka - Czeluśnica - Gliniczek - Roztoki - Sadkowa - Tarnowiec

KAROL RĄPAŁA/ ROWEREM PRZEZ JASŁO

KAROL RĄPAŁA/ ROWEREM PRZEZ JASŁO

Typ Karola Rąpały, autora bloga i strony na Facebooku "Rowerem przez Jasło"

* Fragment niebieskiego szlaku turystycznego przez Babią Górę do Warzyc

* Główny szlak liczy 7 km, czas przejazdu około godziny

* Dla miłośników jazdy na rowerze górskim; są strome podjazdy, które można zwieńczyć później długim zjazdem wąską leśną ścieżką

* Przeważnie utwardzona nawierzchnia szutrowa, w mieście asfaltowa

* Atrakcje: często, jak to w lesie, można spotkać różne zwierzęta, które się jednak płoszą na widok człowieka. Stamtąd można jechać na trasę do downhillu, zjechać na podzamcze i trafić na cmentarz z I Wojny Światowej, czy też do rezerwatu Golesz z pozostałościami ruin zamku. Można też z lasu pojechać w stronę os. Ulaszowice, na szczycie podjazdu przy ul. Witosa w Jaśle jest jeden z najlepszych widoków na miasto

* Przebieg trasy głównej: przejeżdżamy przez Gorajowice i dojeżdżamy do granicy lasu, kierujemy się wzdłuż niebieskiego szlaku turystycznego i pokonujemy górkę - tu zaczyna się niebieski szlak turystyczny biegnący przez Babią Górę (387 m) do Warzyc. Wraz z nim wjeżdżamy drogą w las pokonując kolejną górkę; po wyjechaniu na płaski teren do szlaku niebieskiego dołącza z lewej strony gminny szlak spacerowy Święcany - Przybówka oraz szlak konny koloru zielonego, i wraz z nimi dojeżdżamy do rozwidlania dróg przy samotnie stojącym krzyżu i słupku z drogowskazami szlaków konnych; obydwa szlaki piesze skręcają tu w prawo w kierunku Babiej Góry, której szczyt znajduje się ok. 400 m. stąd, my skręcamy w lewo, tak jak prowadzi konny szlak zielony, przejeżdżamy ok. 600 m i pojawiają się pierwsze domostwa przysiółka Łazy, zaraz przy nich droga łukiem odbija w prawo i po 220 m dojeżdżamy do rozwidlenia dróg. Prawa odnoga prowadzi wprost do Bieździadki, warto jednak wybrać lewą, by po chwili wyjechać na wzniesienie koło stojącej tam słupowej kapliczki - ładny stąd widok m.in. na Liwocz, Pogórze Strzyżowskie, fragmentarycznie na Beskid Niski. Za kapliczką jedziemy prosto i zjeżdżamy już w dół do Bieździedzy, pokonując po drodze kilka ostrych zakrętów, gdzie wyjeżdżamy dokładnie przy zabytkowym gotyckim kościele p.w. Świętej Trójcy z XV w. Oprócz samego kościoła, uwagę zwraca stojąca obok renesansowa dzwonnica i legendarny dąb z wbitymi dwoma mieczami. Nieopodal kościoła stoi zabytkowa plebania z 1900 roku. Warto też podjechać w kierunku Kołaczyc do znajdującego się stąd ok. 1,1 km dawnego klasycystycznego dworu Romerów z XIX w. i zabudowań podworskich otoczonych parkiem. Wracając do centrum Bieździedzy, na krzyżówce koło kościoła, warto także podjechać 200 m w kierunku Sowiny, gdzie na górce nad wsią jest cmentarz parafialny z ciekawą XIX-wieczną kaplicą wystawioną dla zmarłego hr Prospera Zborowskiego przez jego żonę.

KAROL RĄPAŁA/ ROWEREM PRZEZ JASŁO

Oprac. na podstawie "Rowerowe wędrówki po gminie Brzostek" autorstwa Towarzystwa Miłośników Ziemi Brzosteckiej

* Trasa liczy około 38 km

* Trasa czerwona, bardzo trudna ze względu na dużą różnicę wzniesień oraz fragmenty o nie najlepszej nawierzchni

* Najdłuższe podjazdy i zjazdy: tuż przed dojazdem do cmentarza w Januszkowicach trzeba pokonać stromy, dwukilometrowy podjazd - na wzniesieniu punkt widokowy, w oddali widoczna: Góra Klonowa (454,1m n.p.m.), Góra Bardo (533,8 m n.p.m.); jest też stromy zjazd o długości 1300 m w Skurowej

* Punkty gastronomiczne na trasie: w połowie trasy - "Bar w Kuźni'' w Bukowej - można tu odpocząć i coś zjeść, bar stoi w obrębie dawnych zabudowań dworskich właścicieli Pawłowskich; restauracja ''Ama'' (ul. Łukasiewicza 56, Brzostek); pizzeria w Rynku w Brzostku na końcu trasy

* Rodzaje nawierzchni: asfaltowa, żwirowa

* Najważniejsze atrakcje: 12 cmentarzy wojskowych z I wojny światowej: na cmentarzu parafialnym w Brzostku trzy mogiły zbiorowe, cmentarz wojskowy przy ul. Węgierskiej otoczony pełnym murem, cmentarz w Januszkowicach, Bukowej, cmentarz wojskowy z I wojny światowej nr 221 - między polami, duża mogiła zbiorowa o pow. 50 m kw., otoczona parami stalowych rur na niskich betonowych słupkach; cmentarz wojskowy z pierwszej wojny nr 222 (ul. Równie), cmentarz wojskowy z pierwszej wojny nr 229 w Skurowej, nr 228 w Przeczycy, nr 226 w Zawadce Brzosteckiej, nr 227 w Gorzejowej

* Przebieg trasy: Brzostek - Klecie - Januszkowice - Bukowa - Skurowa - Przeczyca - Zawadka Brzostecka - Gorzejowa

Cmentarz nr 221 w Kleciach/J. NOSAL

Cmentarz nr 229 w Skurowej/ J. NOSAL

Typ Arkadiusza Turonia, sekretarza stowarzyszenia Rowery.Rzeszow.pl

* Trasa nie jest częścią żadnego głównego szlaku rowerowego; jedynie na terenie Rzeszowa po stronie Lisiej Góry pokrywa się z zaniedbaną ścieżką przyrodniczą im. prof. dr. Władysława Szafera

* Długość około 20 km; w zależności od miejsca startu i mety może wynieść od 18 do 22 km. Czas przejazdu, czystej jazdy około 1,5 godziny - ale w ramach wycieczki z postojami i podziwianiem natury powinniśmy liczyć około 4 godzin, a jeśli dodać do tego jeszcze grill nad Wisłokiem na zwieńczenie wycieczki, to nawet cały dzień

* Trasa dla wszystkich - 5-latki pokonują ją samodzielnie na rowerze o 16 calowych kołach, a panie na miejskim rowerze bez przerzutek

* Najwyższy punkt ma 224 m n.p.m. , najniższy 194; stromy podjazd i zjazd na ul. Saletyńskiej - 700-metrowy podjazd zaczyna się na skrzyżowaniu z ul. Jarową, a 300-metrowy zjazd w kierunku ul. Zwięczyckiej przed ujęciem wody MPWiK

* Udogodnienia dla rowerzystów: od starego cmentarza do Lisiej Góry - ławki co kilkadziesiąt metrów, a przy rezerwacie Lisia Góra altana z zadaszonym grillem; na dalszym odcinku dopiero przy kładce po stronie Wisłoka jest miejsce na ognisko, dwie ławki i kosz na śmieci; wracając do Rzeszowa dopiero nad Żwirownią mamy miejsce przystosowane do grillowania i stojaki rowerowe; możliwe, że przy tworzeniu szlaku Green Velo na Żwirowni powstanie samoobsługowa rowerowa stacja serwisowa, stowarzyszenie Rowery.Rzeszow.pl chce też taką postawić w Parku Kultury i Wypoczynku na bulwarach

ARKADIUSZ TUROŃ

* Rodzaje nawierzchni: 98 proc. trasy to asfalt dobrej jakości, jedynie krótkie, kilkusetmetrowe dojazdy do kładki nad Wisłokiem to droga o nawierzchni szutrowej lub ziemno-żwirowej.

* Najważniejsze atrakcje: Stary Cmentarz - wiele nagrobków to miejsca pochówku powstańców styczniowych z lat 1863-64; na bulwarach - hala widowiskowo-sportowa, snowpark, dirtpark i skatepark; przy Lisiej Górze plac zabaw dla dzieci, pole do minigolfa, wypożyczalnia sprzętu wodnego i kawiarnia "Projekt Czarter"; dojeżdżając do Boguchwały możemy na chwilę odbić z trasy i odwiedzić pałac Teodora Konstantego Lubomirskiego; sama kładka nad Wisłokiem - dla wielu rzeszowian przekroczenie Wisłoka po takiej konstrukcji będzie niezapomnianym przeżyciem

* Przebieg trasy: ścieżka spacerowo - rowerowa nad Wisłokiem, ulice Jarowa, Saletyńska, Zwięczycka, Boguchwała - ulice Cicha, Tkaczowa, Grunwaldzka, rzeka Wisłok, ponownie Rzeszów - ulice Senatorska, Jana Pawła II, Kwiatkowskiego, Piaskowa, ponownie Kwiatkowskiego, trasa nad Żwirownią, Powstańców Warszawy, Park Aktywnego Wypoczynku, kładka nad Wisłokiem i powrót na bulwary

Kładka na Wisłoku/ ARKADIUSZ TUROŃ

Kładka na Wisłoku/ ARKADIUSZ TUROŃ

Trasę zaproponował Urząd Miasta w Narolu

* Trasa pokrywa się z żółtym szlakiem pieszym

* Długość 58 km

* Stopień trudności - średni, preferowane rowery górskie i trekkingowe z uwagi na piaszczyste fragmenty na trasie

* Najwyższe wzniesienie na trasie wynosi 293 m n.p.m.; 700-metrowy podjazd Huta Szumy - Huta Różaniecka, różnica wzniesień to ok. 50 m, 900-metrowy podjazd pod górę Grochy, różnica wzniesień to ok. 40 m, 900-metrowy podjazd na wzniesienie z kapliczką św. Huberta, różnica wzniesień to ok. 50 m, około dwukilometrowy podjazd z "Parni" na wzniesienie z kapliczką św. Huberta, różnica wzniesień to ok. 60 m

* Udogodnienia dla rowerzystów: przy rezerwacie "Nad Tanwią" pole namiotowe i niewielki sklepik "U Gargamela", w którym można kupić napoje i coś do zjedzenia, schronisko turystyczne w Hucie Różanieckiej, kompleks wypoczynkowy "Dębowy Dwór" w Rudzie Różanieckiej (hotel i restauracja, karczma na wyspie "Pod Szczęśliwym Karpiem", plac zabaw, rowery wodne, plaża), ok. 1,8 km dalej szałas z ławkami i miejscem na ognisko, przy strumieniu Paucza - ławki i miejsce na ognisko pod okazałym dębem; drewniany "Domek Antoniego" - miejsce na ognisko i ławki

* Rodzaje nawierzchni: drogi asfaltowe, szutrowe (utwardzone i leśne), kamienne, leśne, polne, fragmentami piaszczyste

* Najważniejsze atrakcje: rezerwat "Nad Tanwią" - rzeka Tanew to jedna z najczystszych rzek w Polsce, występują w niej pstrąg potokowy i lipień; Huta Różaniecka - z ruinami cerkwi z 1835 roku, murowana kapliczka z początku XX wieku, niektóre domostwa wykonane w całości z drewna; Dębowy Dwór w Rudzie Różanieckiej; Staw Rybaka w lesie k. Rudy Różanieckiej - wieczorem i rano można tam zaobserwować bobra europejskiego, a idąc wzdłuż brzegu w kierunku wschodnim widać tamy wybudowane przez te zwierzęta; ścieżka dydaktyczno - przyrodnicza ''Bukowy Las'' zwraca uwagę na ponad 150-letnie drzewostany buków i jodeł oraz na kwitnące wiosną łany czosnku niedźwiedziego

* Przebieg trasy: Narol - Młynki - trasa szlaku południowego - Huta Szumy - Korkosze - rezerwat przyrody "Nad Tanwią" - Rebizanty - pomnik ku czci pomordowanych mieszkańców Huty Różanieckiej (punkt widokowy) - Huta Różaniecka - Szałas i przełom Tanwi - Ruda Różaniecka - "Staw Rybaka"- "Góra Grochy"- "Bukowy Las" - Źródła Różańca "Parnia" - Młynki - Narol

UM NAROL

''Staw Rybaka''/ UM NAROL

'Staw w Rudzie Różanieckiej/ UM NAROL

Szałas w Rudzie Różanieckiej/ UM NAROL

Trasę zaproponował Urząd Miasta w Przemyślu

* Trasa prowadzi m.in. drogami fortecznymi wybudowanymi jeszcze w XIX wieku, częściowo zrewitalizowanymi

* Długość ok. 80 km; podzielona na dwa odcinki - północny (33 km) i południowy (ok. 48 km)

* Trasa na czarnym szlaku - północny odcinek jest łatwy, południowy - trudny, zdecydowanie bardziej wymagający i zadowoli z pewnością nawet najbardziej zapalonych rowerzystów

* Najwyższe wzniesienie na odcinku północnym - ok. 330 m n.p.m. na os. Lipowica; za fortem IX - 300-metrowy zjazd w dół; najwyższe wzniesienie na odcinku południowym - Fort VI "Iwanowa Góra" (Helicha) ponad 400 m n.p.m., prowadzi do niego prawie 200-metrowy podjazd, najpierw łagodny, ostatnie 80 metrów dość ostro w górę

* Udogodnienia dla rowerzystów na odcinku północnym: Fort VIII Łętownia - tutaj jest dogodne miejsce do odpoczynku, miejsce ogniskowe, plus możliwość zwiedzenia fortu, który jako jedyny jest w tej formie udostępniony turystom; Arboretum Bolestraszyce - dogodne miejsce na dłuższy odpoczynek

* Rodzaje nawierzchni: drogi asfaltowe (różnej jakości), kamieniste, żwirowo-kamieniste, żwirowe, gruntowe (po deszczu błotniste), gruntowo-kamieniste, szutrowe, leśne

* Najważniejsze atrakcje: na odcinku północnym - Fort VIII Łętownia" (jako jedyny na trasie otwarty dla turystów), Fort IX "Brunner", Fort X "Orzechowce", Cmentarz poległych w Twierdzy Przemyśl, Fort XI "Duńkowiczki", Fort XII "Werner", Fort XIIIb "Bolestraszyce", Fort XIII "San Rideau"; na odcinku południowym - Fort Prałkowce, Fort Helicha, Fort Grochowce, Fort Optyń, Fort Siedliska, Fort Borek

* Przebieg trasy: na odcinku północnym - Przemyśl (Pomnik Orląt Przemyskich) - Kuńkowce - Fort Łętownia - Fort Brunner - Fort Orzechowce - Fort Duńkowiczki - Żurawica - Fort Bolestraszyce - Arboretum Bolestraszyce - Przemyśl; na odcinku południowym - Przemyśl (parking przy sztucznym lodowisku, ul. Sanocka, vis-a-vis Bramy Sanockiej) - Dybawka - Fort Prałkowce - G. Wapielnica - Fort Helicha - Fort Grochowce - Fort Optyń - Łuczyce - Fort Siedliska - Fort Borek - Przemyśl

Fort Bolestraszyce/ G. KARNAS/ UM PRZEMYŚL

Fort Orzechowce/ G. KARNAS

Razem stwórzmy przewodnik po trasach rowerowych w regionie. Która z naszego "subiektywnego topu" wam się najbardziej podoba? A może chcielibyście zaproponować swoją? Czekamy na wasze sugestie i opisy: listy@rzeszow.agora.pl (z dopiskiem w temacie: "Trasy rowerowe Podkarpacia")